WDP ziet productiebedrijven en logistiek vaker kiezen voor nearshoring: “Roemenië potentiële hotspot”

Vastgoedontwikkelaar WDP ziet steeds meer productiebedrijven, met in hun kielzog de logistiek, kiezen voor productie en voorraden dichterbij hun Europese doelmarkten. Deze toename van nearshoring is het gevolg van geopolitieke instabiliteit en andere ontwikkelingen die de kwetsbaarheid van lange supply chains hebben blootgelegd. WDP noemt Roemenië als potentiële hotspot voor nearshoring.

De wereldwijde covid-pandemie, de oorlog in Oekraïne, aanvallen op de scheepvaart in de Rode Zee en geopolitieke instabiliteit: ze hebben de afgelopen laten zien hoe kwetsbaar lange supply chains kunnen zijn. Veel productiebedrijven en logistieke bedrijven hebben als gevolg hiervan te maken met de nodige uitdagingen. “Verstoringen in de supply chain, economische onzekerheden door inflatie en wisselkoersfluctuaties, sociale onrust en reputatierisico’s zijn slechts enkele voorbeelden van de gevolgen van een pandemie, gewapende conflicten en handelssancties. Bedrijven moeten om die reden op zoek naar manieren om deze obstakels te omzeilen. We merken dat bedrijven daarom steeds vaker kiezen voor nearshoring in plaats van offshoring”, zegt Gijs Klomp, business development manager voor Roemenië bij WDP.

Toelichten

In een taxi onderweg naar zijn kantoor in de Roemeense hoofdstad Boekarest heeft Klomp alle tijd om deze termen en de door WDP geconstateerde trends en ontwikkelingen toe te lichten. “Offshoring is een strategie waarbij een bedrijf haar activiteiten naar verre en vaak overzeese landen verplaatst. Een voorbeeld van offshoring is een Europees bedrijf waarvan de productie in Azië plaatsvindt. Bij nearshoring gebeurt het tegenovergestelde en leggen bedrijven hun voorraden dichterbij aan en produceren ze ook dichter bij hun doelmarkten.”

Investeringen

Sinds de covid-pandemie investeren bedrijven steeds meer in nieuwe fabrieken in nabij de doelmarkt gelegen landen in bijvoorbeeld Centraal- en Oost-Europa en Noord-Afrika. Zij zagen in de coronatijd hun productie en handel in geregeld stagneren doordat de aanvoer vanuit fabrieken in bijvoorbeeld China geheel of gedeeltelijk stilviel vanwege de lockdowns daar.
WDP becijfert dat als gevolg daarvan tussen 2022 en 2023 meer dan 82 miljard dollar werd geïnvesteerd in productieprojecten in vijftien van deze landen. Dat is een recordbedrag en 62 procent meer dan de investeringen in de twee jaar voor de pandemie, te weten 2018 en 2019. Klomp: “Nearshoring is dus een strategische noodzaak voor duurzame groei en concurrentievoordeel voor veel bedrijven. Door nearshoring kunnen zij hun operationele efficiëntie verbeteren, kosten verlagen en tegelijkertijd duurzamer en responsiever zijn.”

Voordelen

Nearshoring heeft volgens Klomp veel voordelen. Zo zijn kortere supply chains over het algemeen minder kwetsbaar voor verstoringen, zoals conflicten of natuurrampen. Verder is real-time communicatie en samenwerking makkelijker doordat er minder grote verschillen in tijdzones zijn. Dat leidt tot efficiëntere workflows en snellere reactietijden. En hoewel nearshoring mogelijk minder kostenbesparing oplevert dan offshoring naar verre landen met lage arbeidskosten, biedt het vaak een evenwicht tussen kostenreductie en operationele efficiëntie. De kortere afstanden zorgen bovendien voor een lager brandstofverbruik en dus een lagere uitstoot van broeikasgassen.

Benchmarken

“Als WDP zien we duidelijk een positieve toekomst voor nearshoring”, zegt Klomp. Wel geeft hij aan dat het verplaatsen van productielocaties inclusief bijbehorende logistiek niet zomaar even gebeurt. “Dat is een proces van jaren. Heb je het over lichte industrie, dan duurt het zeker achttien maanden voordat je een productielocatie hebt staan die op maat is gemaakt, met de daarbij passende supply chain. En daar gaat natuurlijk nog een periode van onderzoek aan vooraf. Een periode waarin je als bedrijf met een adviseur bekijkt welk land voor jou het beste is. Je gaat dan benchmarken en er komt, zoals ik het vaak noem, een soort beauty contest waarbij er wordt gepitcht. Daarbij kijk je dan naar transportkosten, kosten voor elektra, beschikbaarheid en kosten van arbeidskrachten en kosten van vastgoed. En dat laatste is nou niet bepaald de hoofdmoot van het totaalbedrag, kan ik uit ervaring zeggen.”

Hotspot

Als potentiële hotspot voor bedrijven die gaan voor nearshoring springt Roemenië eruit, aldus Klomp. Dit vanwege zijn economische potentieel, culturele erfgoed en strategische ligging op het kruispunt van Centraal-, Oost- en Zuidoost-Europa. Roemenië kan bedrijven volgens Klomp zowel kostenefficiëntie als concurrentievermogen bieden, zonder grote risico’s.

“Mensen weten dat vaak niet, maar Roemenië heeft als land veel meer te bieden dan we denken. Ik dacht ook toen ik hier in 2000 voor het eerst kwam dat het alleen maar armoe troef was, met vaak ongeregeldheden. Maar dat ligt echt anders. Roemenië is een groot land met een enorme markt en met een rijke historie als het gaat om industrie, onder meer in de bouw van auto’s, schepen, vliegtuigen en helikopters. En die industrie, en nog veel breder, is er nog steeds. Daarbij moet je denken aan bijvoorbeeld de productie van meubels, elektronica, metaalbewerking, assemblage en meer. Die hele brede basis is er dus als het gaat om infrastructuur, affiniteit en skills. En natuurlijk moet veel worden gemoderniseerd en geüpgraded, want na jaren van communisme was het in de jaren ‘90 vooral doormodderen. Pas vanaf 2000 is een en ander weer opgebouwd en opgepakt door ontstane joint ventures met West-Europese bedrijven. De infrastructuur en de kennis zijn er dus nog. Het mag verouderd zijn, maar er zit absoluut potentie in.”

Open-minded

Daarnaast beschikt Roemenië over voldoende arbeidskrachten. Naast de eigen bevolking en die uit buurland Moldavië, waar dezelfde taal wordt gesproken, putten ze vooral uit arbeidspotentieel in Sri Lanka, Bangladesh en Nepal. Mede hierdoor is Roemenië in Centraal- en Oost-Europa na Bulgarije het goedkoopste land qua arbeidskosten.

Groot voordeel van Roemenië ten opzichte van veel andere landen in de regio vindt Klomp bovendien de aard van de Roemeense bevolking. “Roemenië is net zoals Frankrijk, Italië en Spanje een romaans land. Ondanks de jarenlange communistische overheersing hebben zij die typische romaanse imborst weten te behouden. Dat zit als het ware in hun dna. Anders dan de Polen, Tsjechen, Slowaken enzovoort zijn de mensen hier opener, meer open-minded, spreken zij hun talen en genieten ze van het leven. Ze zijn ook erg gericht op de EU en steunen de Europese Oekraïne-politiek. Dit alles maakt Roemenië een heel stabiel land. Heel erg belangrijk als je overweegt hier je productielocatie te bouwen.”

Infrastructuur

Verder beschikt Roemenië, gunstig gelegen aan de Zwarte Zee, over de grote haven van Constanza. Van daaruit kunnen de goederen vanuit het Verre Oosten via wegen en tegenwoordig liever nog per spoor verder Europa in. “Aan zowel weg als spoor moet overigens wel het nodige gebeuren. Spoor was lang een ondergeschoven kindje, waardoor de gemiddelde snelheid van die modaliteit momenteel ver onder die van de andere EU-landen ligt. Met EU-subsidies wordt daar nu hard aan gewerkt en de verwachting is dat vooral het containervervoer via het spoor hard gaat groeien vanaf de haven van Constanza Europa in. Je ziet nu ook dat grote logistieke dienstverleners gelinkt aan zeehavens op zoek zijn naar terminals.”

Groeikansen

Tot nu toe is Roemenië overigens niet heel erg populair bij Nederlandse bedrijven. “Natuurlijk zijn er wel een paar gevestigd, waaronder KLG en Mandersloot. Roemenië ligt immers erg oostelijk en is daarom meer in trek bij Duitsers, Oostenrijkers en Tsjechen. Maar voor de bedrijven die willen groeien en kansen willen benutten, is dit land aan te raden”’, zegt Klomp.
Voordeel is volgens hem ook dat er minder dan in West-Europa langdurig hoeft gewacht te worden op vergunningen. “Dat gaat hier allemaal wat sneller. En dat geldt ook voor regels omtrent duurzaam. Er zit duidelijk minder druk op. Overigens weerhoudt ons dat er niet van om zo duurzaam mogelijk te bouwen. Zo rusten we alle nieuwe panden uit met zonnepanelen.”

Al met al is Roemenië voor WDP ondanks de minpunten, zoals onderontwikkelde infrastructuur en dalende bevolkingscijfers, een aantrekkelijk land voor nearshoring. “Dit land is de afgelopen jaren een steeds belangrijkere economische speler geworden in Oost-Europa met de tweede grootste economie na Polen.”

Warehouse van Sogefi in Oradea; stad in het westen van Roemenië, strategische gelegen en dichtbij Hongaarse grens.