‘Ondernemers willen graag praten over ondernemerschap en de invulling daarvan’ 

Emile van der Weg werkt al ruim dertig jaar in de sector transport en logistiek: eerst als relatiebeheerder bij TLN, daarna acht jaar als ondernemerscoach bij deze branchevereniging en de laatste vierenhalf jaar als zelfstandig ondernemerscoach. Hij heeft er een natuurlijk talent voor. Hij blijkt goed naar mensen te kunnen luisteren, heeft inlevingsvermogen, is leergierig en creatief, laat mensen zich ontwikkelen en kan mensen met elkaar verbinden. Ook ondernemersgeest is hem niet vreemd. “Tijdens een precoachingsopleiding kreeg ik het advies om hiermee wat te gaan doen”, zo begint Van der Weg zijn verhaal. “Ik schijn iets in me te hebben waardoor het coachen me makkelijk afgaat. Deze karaktereigenschappen heb ik van mijn vader. Daarna heb diverse coachingsopleidingen gevolgd en heb ik me toegelegd op het coachen van ondernemers. Ik volg nog steeds ieder jaar een opleiding; dit jaar wordt het Leiderschap met storytelling.”  

Soorten coaching voor ondernemers

Bij de start van zijn eigen bedrijf vierenhalf jaar geleden kwamen zijn netwerk en kennis van de transportbranche hem goed van pas. “Vooral ondernemers in de transportsector weten mij te vinden als het om coaching gaat”, zegt Van der Weg. “Ik focus me op drie soorten coaching: individuele coaching, mt-coaching op het gebied van leiderschap en coaching bij opvolging in een familiebedrijf. Bij individuele coaching gaat het vaak om ondernemers met overbelasting, begeleiding bij keuzes waar hij voor staat of om ondernemers die zich willen richten op een toekomstperspectief. Bij mt-coaching draait het erom dat ondernemers kijken waar het bedrijf staat, bijvoorbeeld bij bedrijfsveranderingen en dat zij grip krijgen op de bedrijfsvoering. Bij bedrijfsopvolging kan het gaan om coaching van de opvolger, maar ook om degene die wordt opgevolgd. Gemiddeld houden we zes tot acht gesprekken per traject en daarna twee tot drie gesprekken per jaar om te sparren. Coaching bij een opvolgingsproces is langdurig en duurt meestal drie tot vijf jaar. In de acht jaar bij TLN heb ik zo’n 120 ondernemingen gecoacht, in de afgelopen vierenhalf jaar vijftig tot zestig ondernemers.” 

Veranderingen voor coaching

Van der Weg ziet dat er in de afgelopen jaren veel is veranderd in de manier waarop wordt aangekeken tegen coaching. “Vroeger werd coaching gezien als advies, nu is het allesbehalve advies. Ik laat mijn coachklanten zelf een richting kiezen, daaraan conclusies verbinden en ernaar handelen. Ik ondersteun hen en kan hen complimenten geven, zodat mensen zich bewust worden van hun eigen kwaliteiten. Mijn motto luidt dan ook: leer eerst jezelf kennen, want dan kun je anderen beter begrijpen. Ook het tempo van ontwikkelen en veranderen bepalen de ondernemers zelf. Verder is het ondernemerschap in de huidige tijd ook erg veranderd in vergelijking met dertig jaar geleden. Vroeger was het vanzelfsprekend dat de oudste zoon het bedrijf van zijn vader of zijn ouders overnam. Tegenwoordig is de overname van een familiebedrijf geen automatisme meer, maar meestal een bewuste keuze van een hoogopgeleide zoon en in een enkel geval een dito dochter.” 

Personeel binden 

Een andere verandering die Van der Weg ziet is dat ondernemers tegenwoordig personeel betrekken bij de uitwerking van een bedrijfsdoel en -strategie. “Het voordeel van deze nieuwe manier van ondernemen is dat de kwaliteiten van medewerkers beter worden benut. Dit zie je steeds vaker op verschillende niveaus in de onderneming en heeft alles te maken met duurzame inzetbaarheid van medewerkers, waarmee een ondernemer zijn medewerkers meer bindt aan zijn bedrijf. Ik doe vaak de suggestie aan ondernemers om hun medewerkers eens te laten zitten op hun plek en uit te zoeken wat zij zouden willen veranderen als zij ondernemer zouden zijn. Omdat er minder binding in een bedrijf is dan vroeger, zul je als ondernemer aandacht moeten besteden aan het binden en ontwikkelen van je medewerkers, oftewel aan duurzame inzetbaarheid. Op dit gebied werk ik samen met Sectorinstituut Transport en Logistiek. Ondernemers worden zich steeds meer bewust hoe belangrijk duurzame inzetbaarheid is, evenals de aandacht voor de balans tussen zakelijk en privé van werknemers. Maak het bespreekbaar wat er speelt bij hen op dit gebied.”

Datagestuurd coachen

In de transportsector ligt Van der Wegs zijn passie. Daar ligt zijn interesse en heeft hij zijn netwerk in opgebouwd. Door zijn kennis van de sector weet hij zich te onderscheiden van andere coaches, wat erg gewaardeerd wordt. In de komende dertig jaar zal de behoefte aan coachen bij ondernemers niet minder worden, verwacht de ondernemerscoach. “Het wordt steeds ‘normaler’ dat ondernemers een coach inschakelen. Ondernemer zijn is een eenzaam beroep. Ondernemers willen graag praten over het ondernemerschap, de invulling daarvan en de ontwikkelingen in het bedrijf. In coronatijd was er bij hen nóg meer behoefte aan reflectie en hulp, in de vorm van inzicht en ondersteuning bij de veranderingen en doorontwikkeling van de onderneming.

Wel zullen ondernemers meer met data moeten gaan doen, stelt Van der Weg. “Datagestuurd coachen komt eraan. Met Hello Mobility, waarvoor ik adviseur ben, kunnen bedrijven hun personeel aansturen met data, bijvoorbeeld op het gebied van schadevermindering en rijgedrag. Een blijvertje is ook duurzame inzetbaarheid. Onderzoeken naar duurzame inzetbaarheid en tevredenheid van personeel worden zelfs nóg belangrijker.”