Na de terugkeer van het passagiersvervoer en de inhaalvraag van vakantiegangers vertraagt de transport- en logistieksector in de tweede helft van 2022. Desondanks groeit de sector per saldo nog altijd zo’n 10 procent, waarmee transport en logistiek als geheel weer boven het niveau van voor de pandemie uitkomt.
Tegenwind voor transport- en logistieksector
Tegelijkertijd merken logistieke bedrijven dat de hausse van extra consumentengoederen voorbij is en dat er met de oorlog in Oekraïne en forse prijsstijgingen meer economische tegenwind is. Daarnaast maakt het pakketvervoer, na twee hoogtij jaren voor e-commerce en ruim 60 procent groei in aantallen pakketten, in 2022 een lichte correctie door.
Impact ‘Oekraïne’ voor havens
De goederenoverslag in de grote zeehavens van Rotterdam en Antwerpen loopt dit jaar terug. De wereldhandel vlakt af, maar de Rotterdamse haven wordt vooral in de min geduwd door de Russische sancties. De grootste Europese haven is een hub voor containers van en naar Rusland en ook voor Russische stookolie. Dit valt voor een groot deel weg (in de loop van) dit jaar. De luchtvaartoverslag reageert traditioneel snel op economische verandering en heeft tijdens de pandemie een golf van extra vraag achter de rug. In combinatie met het wegvallen van een grote Russische vrachtpartij op Schiphol is dit sterk merkbaar.
Comeback van kolen drijft de binnenvaart
Voor de binnenvaart hebben de gevolgen van de oorlog een gunstig bijeffect, blijkt uit het ING-vooruitzicht. Verladers uit de energiesector haasten zich om de toevoer van kolen voor de komend tijd zeker te stellen om zo snel mogelijk het gebruik van Russisch gas te verminderen. Het aandeel kolen in de totale vervoerde tonnage daalde naar een dieptepunt van 6 procent in 2020 en groeit in 2022 naar verwachting weer tot zo’n 9 procent. Dit zorgt ervoor dat de grootste deelmarkt van de binnenvaart – de drogeladingvaart – de prijzen fors ziet oplopen. Hierbij speelt nu ook mee dat er op korte termijn meer vraag is naar binnenvaartschepen voor afvoer van graan uit Oekraïne via de Donau.
Personeelstekort piekt
Personeel wordt steeds schaarser in de transport- en logistieksector en dit knelt op steeds meer vlakken. Terwijl de vraag van opdrachtgevers er nog steeds is, remt het personeelstekort voor bijna de helft van de bedrijven de groei. De inkrimping in het personenvervoer is pas in 2021 echt op gang gekomen, terwijl er toen al een begin van het herstel gemaakt werd. Dit draagt er in combinatie met het hoge ziekteverzuim toe bij dat er nu grotere tekorten optreden.
In het wegvervoer zijn personeelsproblemen het grootst. Het ziekteverzuim lag op 7 procent in het eerste kwartaal van 2022, ruim 2 procent meer dan in de afgelopen tien jaar gemiddeld. Bij een totaal van 90.000 chauffeurs gaat het om bijna 2.000 extra chauffeurs die thuiszitten en dit vergroot het tekort.
