Vrouwen in transport: ‘Benoem de sector niet zo expliciet als mannenwereld’

De uitzending start met een poll waaruit blijkt dat maar liefst 78 procent van de kijkers man is. Voor de dames geen verrassing, want het geeft een beeld van de verhoudingen in de sector. Dat beeld bevestigt Cindy Visser, sinds 2018 directeur van Visser Duiven, als ze vertelt dat binnen haar bedrijf met 160 medewerkers de vrouwen op één hand te tellen zijn. “Sinds een week hebben we een vrouwelijke chauffeur in opleiding. De andere vrouwen vervullen traditionele ‘vrouwenfuncties’ op de administratie, klantenservice en personeelszaken.”

Het bevalt Visser goed om als directeur te werken in een mannenwereld. “Ik merk dat mannen praktischer, direct en to the point zijn in hun communicatie. Ik hou zelf ook van open en directe communicatie en ben resultaatgericht. Dus ik voel me daar goed bij.”

Als het gaat over voor- en nadelen van het vrouw zijn in de sector, geeft Visser aan dat je in een omgeving als deze wel opvalt als vrouw. “Vooral met klanten heb ik dat gemerkt. In het begin hadden zij toch vaak een uitstraling van: ‘Nou meisje, wat kom jij hier doen?’ Gaandeweg het gesprek, als ze merken dat je weet waar je het over hebt, ontdooien ze.”

Verschillen tussen mannen en vrouwen

De reden waarom er minder vrouwen in het transport werken, verklaart Visser door het verschil tussen man en vrouw. “Dat verschil zit ’m in de kern. Vrouwen hebben toch het zorgzame, het sociale. Mannen zijn wat ruwer en meer technisch. Daarbij komt dat het chauffeur zijn bij ons in het distributievervoer toch een fysiek wat zwaarder beroep is met 25 losadressen en dus met laden en lossen en veel  in- en uitstappen. Dat vraagt fysiek veel. Mannen zijn daar toch meer op gebouwd en dus wat geschikter. Ik zie wel een ontwikkeling, maar in de kern blijft dat meer een mannending. Die verschillen zijn er nu eenmaal en die moet je omarmen. Ik geloof erin dat mensen moeten doen waar ze goed in zijn. Dan zijn ze gemotiveerder en succesvoller.”

91.000 chauffeurs, 4 procent is vrouw

De transportsector maakt een enorme groei door en biedt op dit moment werk aan 163.000 mensen, waarvan 91.000 chauffeurs. “Van die 91.000 chauffeurs is 4 procent vrouw. Dat aantal is de afgelopen jaren enorm gestegen en stijgt verder”, zegt Caroline Blom, adviseur Strategisch Arbeidsmarktbeleid bij TLN. “Die groei is te verklaren, omdat we als sector dingen mee hebben. Zo is er de tv-serie ‘Meiden die Rijden’, waarin naar voren komt wat het is om chauffeur te zijn. Ook zijn we tegenwoordig wat minder traditioneel. Er komen op de zijinstroomavonden van STL en TLN onderwijzeressen en verpleegkundigen die eigenlijk altijd chauffeur hadden willen worden en nu die kans grijpen.”

Om nog meer vrouwen naar deze sector te krijgen, moet er volgens Blom wel wat veranderen. “Er moeten meer en beter betaalde parttimebanen komen, de werktijden moeten bespreekbaar zijn en de kinderopvang gratis.”

Neem er twee of drie tegelijk aan

Op de vraag of de beeldvorming van bijvoorbeeld chauffeurs op klompen een probleem is voor het aantrekken van meer vrouwen in de sector, antwoordt Blom resoluut: “Ik hoop dat we daar vanaf zijn. Ook het beeld van de oude dikke chauffeur die een broodje bal eet, zoals in sommige reclames, klopt niet meer.” Dat geldt ook voor het beeld van de machocultuur binnen bedrijven in de sector. “Die bedrijven zullen er heus zijn, maar alle bedrijven zijn anders. Bovendien zijn veel chauffeurs ook echtgenoot, vader en/of opa. Zij gaan heus normaal om met vrouwen. Wel adviseer ik bedrijven om twee of drie vrouwelijke chauffeurs tegelijk aan te nemen. Zij hebben dan steun aan elkaar. En mochten er zich zaken voordoen met ongewenst gedrag, dan meteen melden, oppakken en bespreekbaar maken. Dat kan bij een vertrouwenspersoon binnen het bedrijf of bij een vertrouwenspersoon bij STL. De transportsector hoeft geen onveilige plek te zijn voor vrouwen. En is het dat wel, dan is dat een schande en moet dat snel worden aangepakt.”

Trucker?! Beroepschauffeur!

Eline de Vries, eigenaar van onlineplatform #Itsmydrive, benadrukt het belang om nu eens echt het imago van de chauffeur aan te pakken. “Het gaat erom een meer realistisch beeld neer te zetten van wat het werk inhoudt, welke mensen er werkzaam zijn in de sector, wat de drijfveren van die mensen zijn, wat ze meer doen dan van A naar B rijden en wat hun verantwoordelijkheden zijn, evenals hun rol in de hele keten. De positie van de chauffeur op de maatschappelijk ladder moet omhoog. Ook het woord trucker moet worden vervangen door beroepschauffeur. Het is immers een professie. Belangrijk daarbij is de sector niet meer zo expliciet te blijven benoemen als mannenwereld. Zolang we dat blijven doen, geloven en zien we dat zo. Het is een superinteressante sector waarin onwijs veel gebeurt en waarin heel veel gedreven mensen werken. Zo moet je dat ook benaderen.”

De Vries vindt verder dat de scheidslijn man-vrouw niet zo expliciet moet worden benadrukt. “Ik zie het liever neutraler. Je geslacht of genderidentiteit zou niet van invloed moeten zijn op wat je wel of niet doet of hoe de maatschappij naar je kijkt. Ben je gedreven en gemotiveerd om een bepaald beroep uit te oefenen, ga daar dan alsjeblieft voor.”

Over de actuele discussie over grensoverschrijdend gedrag zegt De Vries: “Ik heb de hoop – en laat het alsjeblieft geen illusie zijn – dat we ons nog bewuster zijn van grenzen en die nog duidelijker kunnen bewaken. We moeten met elkaar een omgeving creëren waarin we allemaal de verantwoordelijkheid hebben, zodat het veilig is om aan te geven wat je grenzen zijn en dat ook bespreekbaar gemaakt kan worden.”

Meiden die Rijden

Om het beroep chauffeur in beeld te brengen is een tv-serie als ‘Meiden die Rijden’ goed, aldus De Vries. “Alle lof voor de dames. Alleen die voice-over verpest het. Sommige opmerkingen zijn gekscherend bedoeld, maar halen het beroep en de vrouwen omlaag en dat is jammer. Laat gewoon zien wat het werk inhoudt en wat die meiden doen. Brengt het professioneel. Daar liggen kansen.”

Waar volgens de Vries ook nog kansen liggen dat is om ervoor te zorgen dat er meer parkeerplaatsen langs de snelwegen komen. “En daarbij ook oog hebben voor schoon en goed sanitair, ook bij laad- en losplaatsen. Het is belangrijk chauffeurs meer privileges te geven in plaats van hen te zien als uitschot. Het werk is mooi, maar nu nog de randvoorwaarden en het aanzien verbeteren.”

Lees ook:
‘Vrouwen en jongeren zijn hard nodig om chauffeurstekort op te vangen’
“Met het oog op de vergrijzing en de verwachte groei in de markt zal de sector meer moeite moeten doen om jongeren en vrouwen aan te trekken”, zegt Albert Jan Swart, sectoreconoom bij ABN Amro.