‘Pakkethub Onbezorgd Lokaal damt dieselbusjespolonaise in’

Een gekkenhuis was het vlak voor de kerst bij de verschillende pakketvervoerders en koeriersdiensten. En dat begon al met de tweede lockdown, die op dinsdag 15 december 2020 inging. Zo schaalde PostNL zijn capaciteit vanaf die datum zelfs op met 90 procent en bezorgde het meer dan 10 miljoen pakketjes per week. Niet zo gek dat de straten steeds drukker worden met busjes van verschillende pakketvervoerders. Met alle gevolgen van dien.

Onbezorgd Lokaal wil houdbare pakketbezorging

“In 2019 zijn er in Nederland ruim 567 miljoen pakketjes bezorgd. En deze bezorgingen veroorzaken, óók in onze wijk, nu al de nodige opstoppingen en onveilige situaties in de straten. En dan hebben we het nog niet gehad over de CO₂-uitstoot”, zegt Jonas Grütters. Samen met Pascal Elshout, Rick Noteboom en John van Aarle is hij initiatiefnemer en oprichter van Onbezorgd Lokaal. “In de wetenschap dat de onlinemarkt jaarlijks met meer dan 10 procent groeit en er in Nijmegen-Noord nog een aantal wijken moeten worden gebouwd, denken wij dat de huidige manier van pakketbezorging niet langer houdbaar is in onze groene leefomgeving.” 

‘Wij ontwikkelden het concept Onbezorgd Lokaal als een alternatieve vorm van pakketbezorging die niets extra’s kost’

Jonas Grütters, een van de initiatiefnemers van Onbezorgd Lokaal

Onbezorgd Lokaal heeft daarom een oplossing bedacht: de ontwikkeling van een pakkethub in Nijmegen-Noord. Wat houdt dat in? “Via deze pakkethub, waarvoor we momenteel druk op zoek zijn naar een locatie, kunnen bewoners van Lent, Oosterhout en Ressen ofwel Nijmegen-Noord, hun bestellingen duurzaam, veilig, efficiënt en leuk laten bezorgen”, legt Grütters uit. “De webshops en vervoerders kunnen de goederen voor de bewoners in deze wijken in één keer afleveren bij de hub. Vervolgens zorgt Onbezorgd Lokaal voor een groene en onbezorgde bezorging door fietskoeriers. Hiermee gaan we de polonaise van dieselverstokende busjes in onze straten tegen.”

Duurzaam gedrag belonen

“Maar dit is nog niet alles waar we als Onbezorgd Lokaal naartoe willen”, vult Elshout aan. “We willen een stap verder gaan en daarmee een nóg duurzamer alternatief bieden. Het allerliefste hebben we dat wijkbewoners zelf hun pakketjes afhalen in de hub aan de rand van de wijk. Omdat we echter heel goed weten dat de meeste mensen voor gemak gaan en hun pakketjes daarom thuis laten bezorgen, moet je hun gedrag zien te veranderen. Dat willen we doen, door hen te belonen voor het ophalen van hun pakketjes. Zou je dus als consument kiezen voor deze optie, dan word je beloond met punten. Met deze punten krijg je vervolgens korting op duurzame, lokale producten en/of diensten of realiseer je door middel van punten samen met buurtgenoten wijkinitiatieven, zoals het realiseren van watertappunten. Door afhalingen te combineren of bijvoorbeeld het pakketje van je buren ook mee te nemen, spaar je extra punten. Onbezorgd Lokaal wil dus samen met wijkbewoners gaan voor een duurzaam alternatief.”

Op de vraag hoe de heren zo op het idee van Onbezorgd Lokaal zijn gekomen, vertelt Grütters enthousiast over de ideeënwedstrijd die de gemeente Nijmegen vorige zomer had uitgeschreven. “Hoewel thuisbezorging makkelijk is, zien wij ook de overlast die dit oplevert. Het online-evenement NimmaHacks op 11 juli 2020 was daarom voor ons de uitgelezen kans om dit fenomeen aan te pakken. Het was een hackathon waarin deelnemers werden uitgedaagd om, binnen 24 uur, innovatieve oplossingen te verzinnen die een bijdrage leveren aan de ambitie van de gemeente Nijmegen in het kader van de Greendeal ZES ofwel stadslogistiek zonder uitstoot in 2025.”

Dit artikel over Onbezorgd Lokaal is eerder verschenen in Transport & Logistiek, het vakmagazine voor de transport- en logistieke sector. Voortaan meer lezen? Kies hier uw abonnement!

Grütters vervolgt: “Wij ontwikkelden het concept Onbezorgd Lokaal als een alternatieve vorm van pakketbezorging die niets extra’s kost. We wonnen de wedstrijd in de categorie logistiek en duurzaamheid en kregen een startsubsidie van de gemeente om het idee verder uit te werken met leefbaarheid, sociale cohesie, verkeersveiligheid en gezonde leefomgeving als aandachtspunten.” 

Pakkethub Onbezorgd Lokaal

De afgelopen zes maanden hebben Grütters, Elshout, Noteboom en Van Aarle hard gewerkt om van dit idee een maatschappelijk onderneming te maken. “Na de hackathon begon een periode van veel gesprekken met vriend en vijand om het idee te toetsen, feedback te verzamelen en het plan verder uit te werken”, vertelt Elshout. “Partijen met wie we aan tafel zaten, waren onder meer verladers, vervoerders, gemeente, brancheorganisaties, vakbladen en consumenten. Zoals gezegd hebben we ook al gekeken naar een geschikte locatie voor de pakkethub aan de rand van Nijmegen-Noord. Ideeën die we daarvoor hebben, zijn gebruik te maken van bestaande ongebruikte ruimte in bijvoorbeeld een bouwmarkt of bioscoop. Dat zijn plaatsen die goed bereikbaar zijn met voldoende parkeergelegenheid en waar veel mensen regelmatig komen en dus een combinatie kunnen maken van boodschappen doen of een filmpje pakken en meteen hun pakketje afhalen.” 

Walther Ploos van Amstel

Ook zijn de heren druk bezig met de financiering van Onbezorgd Lokaal. “Daar hebben we een uitdaging aan”, verzucht Elshout. “Mede omdat we de besparing die we realiseren bij vervoerders als het gaat om de zogenoemde last mile niet overgeheveld krijgen naar ons initiatief.” Professor in City Logistics Amsterdam University Walther Ploos van Amstel verwoordde het volgens Elshout onlangs erg goed op LinkedIn. “De verdienmodellen van nieuwe spelers of de lokale initiatieven lopen vast op de grote pakketbedrijven die hun kostenvoordeel niet willen delen. De besparingen die zij behalen door een alternatieve aanpak blijven in hun zakken. Ze komen met excuses over aansprakelijkheid, schades, track-and-trace, verantwoordelijkheid en contractafspraken met webwinkels. Onder aan de streep gaat het natuurlijk over geld, heel veel geld… en macht, heel veel macht”, aldus Ploos van Amstel.