E.van Wijk investeert fors in zonnepanelen, batterijsysteem en e-trucks: “We willen partners meekrijgen”

Transportbedrijf E. van Wijk is er helemaal klaar voor. Als eind 2024, begin 2025 de tien elektrische DAF’s zijn geleverd, dan kunnen deze ‘s nachts worden opgeladen met de stroom die wordt opgewekt met 2.800 zonnepanelen en opgeslagen in een eigen batterijsysteem. Zo heeft het bedrijf voor het opladen van haar e-trucks geen last van congestie op het stroomnet.

Als je de bezoekersparkeerplaats van E. van Wijk in Giessen oprijdt, dan is er geen ontkomen aan. Recht voor de ingang van het pand staan de twintig enorme batterijen waarin dagelijks de stroom wordt opgeslagen die de 2.800 zonnepanelen op het dak leveren. Ewout van Wijk, directeur-eigenaar van het gelijknamige transportbedrijf, is er trots op. Dat mag ook wel, want de investeringen in de tien elektrische trucks, de 2.800 zonnepanelen en het batterijsysteem zijn fors geweest. Van Wijk rekent voor: ”Zo’n 6,2 miljoen euro. Natuurlijk gaan daar nog wel de subsidies voor trucks en batterijen vanaf. Maar het is alsnog een grote investering. En dan wil je er toch wel zeker van zijn dat je de juiste keuze maakt.”

Onderzoeken

Het idee voor deze oplossing is dan ook niet zomaar uit de lucht komen vallen. Al in 2015 is Van Wijk vanuit de duurzaamheidsgedachte begonnen met het Lean & Green-programma. ”Vorig jaar hebben we daarvoor de derde ster gehaald. Het idee voor de zonnepanelen en het batterijsysteem ontstond eigenlijk twee jaar geleden. Door de oorlog in Oekraïne stegen de energieprijzen gigantisch. We hebben 350 trucks rondrijden, waarvan vijftig regionaal. Dan betekent zo’n explosieve prijsstijging van brandstof nogal wat. Omdat veel truckfabrikanten inmiddels ook e-trucks leverden met een steeds grotere reikwijdte, zijn we die optie toen serieus gaan onderzoeken. En de uitkomst mag duidelijk zijn.”

In eigen hand

Omdat Van Wijk zich realiseerde dat hij met zijn bedrijf iets moest gaan doen dat ze nog nooit hadden gedaan, en dat hij zich daarmee ook wilde gaan onderscheiden in de markt, wist hij dat deze verandering van bovenuit de organisatie moest worden ingezet. ”De transitie van diesel naar elektrisch is niet niks en vraagt een geheel andere aanpak op alle niveaus. Het is een ontwikkeling die veel impact heeft op alles en iedereen binnen je bedrijf, van finance en planning tot opleidingen voor chauffeurs, monteurs, administratie, verzekeringen, enzovoorts. En juist omdat het zo onbekend en ingrijpend was, ben ik me toen zelf gaan verdiepen in deze materie. Ik wist alles van diesel, maar niks van kilowatts, kilowatturen, laadinfra, batterijen, type batterijen en de energiemarkt. Met al die opgedane kennis ben ik vervolgens zelf dit project gaan draaien.”

Tenderen

Als eerste is Van Wijk gaan kijken naar wat er aan stroomcapaciteit voorhanden was en wat er nodig zou zijn als een deel van de trucks die regionaal rijden dat elektrisch zouden gaan doen. “Al snel kom je er dan achter dat je eigen netaansluiting daarvoor veel te weinig stroom levert. Ook realiseerde ik me dat we te maken zouden krijgen met netcongestie. Ik heb toen een tender uitgezet bij verschillende leveranciers voor zonnepanelen met als optie de levering van een batterij-oplaadsysteem. Daarmee zouden we dan ‘s nachts de betreffende e-trucks kunnen opladen met de stroom die overdag via de zonnepanelen de batterijen vult.

We zijn daarvoor met meerdere partijen in gesprek gegaan. Uiteindelijk hebben we gekozen voor Zonnegilde, een innovatieve installateur met de focus op zonne-opslag en -laadprojecten. Samen met iwell, de batterijleverancier waarmee zij al samenwerkten, kon Zonnegilde ons een geschikte oplossing bieden: Laden op Zon. Geen vage beloftes, maar een duidelijke en concrete oplossing waarin we alle vertrouwen hebben.”

Anticiperen

Met de stroom die de 2.800 zonnepanelen leveren, en die wordt opgeslagen in het batterijsysteem, kunnen ‘s nachts met gemak de tien e-trucks worden opgeladen die E. van Wijk nu in bestelling heeft bij DAF. “De batterijen hebben een opslagcapaciteit van 4.300 kilowattuur. Daarmee kunnen we ook meteen ons pand voorzien van elektriciteit. En als we de boel verder optimaliseren, kunnen er zelfs nog vijf e-trucks extra worden opgeladen.”
Inmiddels heeft Van Wijk ook al een aanvraag lopen bij Enexis voor een aansluiting van 6 MVA. “Dat is nodig als we uiteindelijk de helft van onze vloot willen elektrificeren. Je moet daarop anticiperen, want het gaat nog wel even duren voordat zo’n aansluiting geleverd kan worden. En dan wil je niet achteraan staan in de rij.”

Energiemarkt

Het mooie van dit systeem vindt Van Wijk dat de tien e-trucks straks geladen worden met groene energie. “Er komt bijna geen stroom via het net aan te pas. En voor de groene stroom die we genereren en gebruiken kunnen we zogenoemde HBE’s krijgen: hernieuwbare energie-eenheden. Deze kunnen we vervolgens verhandelen op de energiemarkt. Er zijn immers partijen die deze HBE’s moeten aankopen om hun gebruik van fossiele brandstoffen te compenseren. Wij verdienen op die manier onze investering deels terug en kunnen de business case zo scherp mogelijk maken. En dat is nodig, want wij werken hierin niet samen met bijvoorbeeld grote retailers die samen met ons de investering dragen. Dat doen we geheel zelf en we hopen natuurlijk wel als voorloper onze partners hierin mee te krijgen.”

TCO steeds beter

De elektrische DAF’s waarmee de chauffeurs van E. van Wijk gaan rijden, zijn uitgerust met zogenoemde LFP-batterijen. “Deze lithium-ijzer-fosfaat-batterijen hebben weliswaar een wat minder hoge energiedichtheid en zijn dus iets groter en zwaarder om dezelfde stroomcapaciteit te kunnen dragen als nikkel-mangaan-kobalt-exemplaren, maar ze zijn ook minder snel ontvlambaar en dus veiliger”, legt Van Wijk uit. Voor diezelfde LFP-batterijen heeft Van Wijk ook gekozen in het batterijsysteem voor de deur.

Collega-vervoerders adviseert Van Wijk om indien mogelijk zo snel mogelijk te beginnen met elektrisch rijden. “Er is immers geen ontkomen aan. Zeker als je binnensteden met zero-emissiezones in moet. Bovendien wordt rijden op diesel de komende jaren alleen maar duurder door heffingen en toeslagen. Kijk je naar de total cost of ownership (TCO) voor elektrisch rijden, dan valt die inmiddels best mee in vergelijking met diesel. En dat wordt de komende jaren alleen maar beter.”

Welvaart inleveren

Wat Van Wijk wel voorziet, is dat de logistiek als gevolg van die elektrificatie voor iedereen veel duurder zal worden. “Je kunt niet verwachten dat de energietransitie niks kost en dat we daar niks van gaan merken. En die hogere kosten blijven opvangen met hogere lonen houdt een keer op. Natuurlijk is het een lastig verhaal om te verkopen dat we allemaal een stukje welvaart moeten inleveren. Dat staat immers haaks op wat we allemaal willen: minder werken, meer vakantie en meer flexibiliteit. Maar als je ziet wat er geïnvesteerd moet gaan worden in infra voor stroom om elektrisch en/of op waterstof te gaan rijden binnen nu en een aantal jaren: dat is gigantisch en moet ergens van betaald gaan worden.”

Waterstof

En nu het gesprek op waterstof komt, wil Van Wijk daar nog wel iets over kwijt. Want ook daarin wil hij gaan investeren. “Op de korte termijn zie ik batterij-elektrisch als beste optie voor zero-emissie en vanaf 2030 zal ook waterstof een grote rol gaan spelen in het langeafstandsvervoer. Daarom wil ik hiermee op korte termijn al gaan testen. Dit gaat een serieuze optie worden als het gaat om het rijden van lange afstanden.”

Maar voorlopig heeft E. van Wijk genoeg aan trucks met een reikwijdte van 350 kilometer. ”Circa 40% van onze ritten in het segment regionaal vervoer haalt dat aantal kilometers niet op een dag. Die kunnen ‘s nachts dus prima op de thuisbasis laden. Opladen elders is niet haalbaar, want dat is drie keer zo duur. Dat is echt alleen voor noodgevallen.”

DAF

Van Wijk kijkt uit naar het einde van het jaar, als ze met tien e-trucks de weg op kunnen. “Nu is er dat nog slechts eentje. We zijn namelijk voor DAF al sinds 1995 een zogenoemde veldtest-rijder. Dat betekent dat we altijd de eerste nieuwe DAF testen in de praktijk. Wij zijn echte DAF-liefhebbers en hebben alle vertrouwen in dit merk. Het is ook niet voor niets dat 99% van onze vloot bestaat uit DAF’s. Mooi dat we dus ook voor de e-trucks weer kunnen gaan voor DAF.”