Barry Madlener: “Ik wil dat transportbedrijven denken: dat ministerie, daar hebben we wat aan”

Barry Madlener van de PVV is inmiddels drie maanden werkzaam als minister van Infrastructuur en Waterstaat. Transport en Logistiek sprak met hem na zijn bezoek aan de fabriek van DAF in Eindhoven.

Wat heeft u met vrachtwagens?

“Ik ben opgegroeid onder de rook van de Rotterdamse haven. Mijn vader werkte in de haven en ik woon zelf vlakbij de Maasvlakte. Dus elk ritje dat ik maak, vindt plaats tussen de vrachtwagens. Ik ken ook wel wat chauffeurs en toen ik als zestienjarige in de steigerbouw werkte, zat ik zelf op de vrachtwagen.

Trucks zijn natuurlijk overal aanwezig in Nederland. Bij elke supermarkt staat er wel een voor de deur te lossen. Dus wie heeft er niet wat met vrachtwagens, zou ik bijna zeggen.”

En wat heeft u met elektrische vrachtwagens?

“We zien nu bij de personenwagens dat het heel hard gaat met de elektrificering. Dat heeft ook heel veel voordelen als het gaat om uitstoot. Lokaal met stikstof en fijnstof, maar ook met CO2. De vrachtwagensector staat aan het begin van diezelfde ontwikkeling. En wij hebben als ministerie de taak om de elektrificering en verduurzaming van die sector te begeleiden. Dat betekent ook zorgen dat dat kan, want het moet allemaal wel kloppen.

Zo heb ik net geleerd dat het aanbod in elektrische vrachtwagens er is, maar de laadinfrastructuur moet er ook zijn. Verder moet je als chauffeur kunnen rusten op de plek waar je een vrachtwagen oplaadt. En het financiële plaatje moet kloppen. In dat hele netwerk hebben wij een belangrijke taak.”

Is elektrificering en verduurzaming een taak of vindt u het zelf ook belangrijk?

“Ik vind het heel belangrijk, want er is heel veel winst mee te behalen. Vrachtwagens zijn de laatste jaren gelukkig veel schoner geworden. Maar elektrificering is nog een stapje extra. Eigenlijk is het een hele logische stap die onvermijdelijk is, het gaat gebeuren. Daarom is het ook belangrijk dat Nederland daar een voorlopersrol in speelt.

En met DAF hebben we in ons land een van de grootste vrachtwagenfabrikanten ter wereld. Het zou mooi zijn als dat zo blijft. Dat kan voordelen bieden voor heel Nederland. Als wij met de productie van elektrische vrachtwagens een landelijk economisch voordeel kunnen behalen, is dat natuurlijk fantastisch.

Nederland is echt een transportland. Daarom zit DAF hier en heeft Scania een grote fabriek in Zwolle. Het is goed dat Nederland die voorsprong behoudt, ook als het gaat om de productie van elektrische vrachtwagens.”

Nu zijn elektrische vrachtwagens een stuk duurder dan dieselvrachtwagens. Eigenlijk kunnen de meeste transporteurs ze niet zonder subsidie kopen. Er is dus aangekondigd in het Meerjarenprogramma voor de terugsluis van de vrachtwagenheffing dat er heel veel geld beschikbaar komt. Daarin staat ook dat er opnieuw geld gaat naar de vrachtwagen met bovenleiding, de trolleytruck.

“Ja, de trolleytruck. Nou ja, ik was daar gevoelsmatig wat minder enthousiast over. Nu heeft DAF een proef gedaan met die trolleytruck in Duitsland en zij zijn tot de conclusie gekomen dat dit niet de toekomst heeft. De boodschap die ze mij hebben gegeven is dat batterij-elektrisch, zowel hybride als full electric, de toekomst heeft.”

Wat gaat u met die boodschap doen?

“Die boodschap komt in ieder geval op mij geloofwaardig over. Dus ik ga dat meenemen naar het ministerie en kijken wat we met de resultaten van de onderzoeken naar de trolleytruck in Nederland gaan doen. Ik zal dus nu niet zeggen dat we de trolleytruck helemaal gaan schrappen. De vervoerspartijen hebben immers ingestemd met het meerjarenprogramma waarin deze vorm van dynamisch laden beschreven staat. Het helpt natuurlijk ook niet mee dat Duitsland de drie trajecten met trolleytrucks lijkt te gaan afbouwen. Maar goed, ik moet daarover nadenken en met de ambtenaren bespreken of we inderdaad niet beter die focus op andere projecten aan kunnen brengen in het beleid.”

Ja, want nu staat er 115 miljoen euro voor. Dat is best wel veel geld.

“Dat vind ik ook, van tevoren eigenlijk al. Dus misschien moeten we daarin wat andere keuzes gaan maken.”

De super-eco combi (SEC) wordt ook genoemd in de plannen. Wat is daarvan het idee?

“Twee opleggers achter elkaar achter een trekker: de voordelen zijn natuurlijk duidelijk. Je kunt meer lading vervoeren met één truck. Dat geeft per lading voordeel. Wel heb ik daarbij een zorg en dat is de verkeersveiligheid als je zo’n ding in moet halen. Ik rijd zelf elke dag tussen de rijen trucks. Je moet je daar als het ware invlechten. We zijn dus aan het onderzoeken of de super-ecocombi in Nederland veilig kan worden toegepast.

We zien verder dat de levensduur van onze bruggen en viaducten toch wel een beetje in het geding komt omdat ze zwaarder belast worden. Dus we moeten daar wel voorzichtig mee zijn. Bij een mogelijke toelating van de SEC wordt gekeken naar een vorm van ‘intelligente toegang’. Het voertuig laat de wegbeheerder weten of het niet overbelast is. Veel van de huidige slijtage wordt namelijk veroorzaakt door overbelaste vrachtwagens. Dat zal met de SEC niet snel gebeuren.

De ecocombi of LZV (een combinatie van maximaal 25,25 meter, red.) rijdt al rond. Maar bij het in- en uitvoegen kom je er wel achter dat het een lang ding is. Als je het nog langer maakt, dan moeten we toch voorzichtig zijn. Gekeken wordt of de SEC-chauffeurs een extra training moeten volgen zoals bij de LZV’s. We zien dat daar minder ongevallen mee gebeuren. De uitkomsten van dat onderzoek komen eraan.”

En hoe gaat zo’n onderzoek in zijn werk?

“We kijken naar de ervaringen in andere landen. Er is contact met Finland, Zweden, Denemarken, Duitsland en Spanje. Daar zijn goede ervaringen met de SEC. Zeker voor de lange corridors is het natuurlijk op zich een goede ontwikkeling. Verder kijken we naar waar ze kunnen rijden. Je wilt niet zo’n ding in je dorp hebben. De SEC is op zich veelbelovend maar het is dus wel belangrijk om het allemaal eerst goed te onderzoeken.”

Onder infrastructuur vallen ook de parkeerplaatsen voor vrachtwagens, daar is een tekort aan. Wat gaat u daar aan doen?

“We zien vooral een gebrek aan rustplaatsen. Er zijn al best veel parkings maar ze moeten uitgebreid worden. Soms liggen die parkings daarvoor op hele goede plekken, waar niemand er last van heeft, bijvoorbeeld langs de snelweg in het weiland. Ik ga zoeken waar de parkings uitgebreid kunnen worden, want er is behoefte aan. En we moeten daar ook laadinfrastructuur aanbrengen.”

Wanneer is uw ministerschap geslaagd?

“Ik heb een aantal opdrachten. Ik moet een maximumsnelheid van 130 kilometer per uur overdag invoeren op een aantal snelwegtrajecten. Ik heb 2,5 miljard euro om vooral de woningbouw te stimuleren. De ontsluiting van nieuwe woonwijken vind ik zeer belangrijk. En ik moet die 2,5 miljard heel efficiënt uitgeven, zodat we zoveel mogelijk woningen kunnen bouwen en ontsluiten.

Verder is er een enorme onderhoudsopgave van de infrastructuur. Stikstof is ook een beperking. Dus we hebben eigenlijk meer te doen dan we kunnen.

En ik vind het belangrijk dat we die elektrische trucks echt van de grond krijgen. We moeten dan ook de verzorgingsplaatsen voor de vrachtwagens verbeteren met laadinfrastructuur. Ik wil dat onze transportbedrijven denken: kijk, dat ministerie werkt mee met ons, hier hebben we wat aan. Ja, dat is wel mijn doel.

De uitdaging van dit kabinet is om te kijken wat wél kan. Want we weten dat heel veel niet kan. Maar het is niet mijn taak om dat te zeggen, mijn taak is om te zoeken naar wat wél kan. Je moet keuzes maken en het is aan mij om de juiste keuzes te maken. Wanneer is dat geslaagd? Dat zou je me over drie jaar nog maar eens moeten vragen, denk ik.”