Ministerie vergist zich in lege vrachtwagens

Na eerdere onjuiste berichtgeving in de media, schetst het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat nu ook een verkeerd beeld van de efficiency van het wegtransport. Één op vier vrachtwagens zou leeg rondrijden, maar die stelling is te kort door de bocht.

Zowel Telegraaf en Ministerie interpreteren de begrippen ‘beladingsgraad’ en ‘lege kilometers’ onjuist en gaan voorbij aan de factoren die daarop invloed hebben. Bij de Telegraaf is de foute voorstelling van de efficiency van het wegtransport gedeeltelijk te verklaren is met gebrek aan kennis van de markt en begrip van de cijfers.

Van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat mogen we toch anders verwachten. Het zet met soortgelijke cijfers de wegtransportmarkt in feite ook weg als inefficiënt.

Vrachtwagenheffing

Want in het in nauwe samenwerking met Evofenedex, VERN en Transport en Logistiek Nederland opgestelde Meerjarenprogramma Terugsluis Vrachtwagenheffing 2026-2030 dat Minister Barry Madlener op 4 oktober aan de Tweede Kamer aanbood valt in hoofdstuk 3.5 te lezen: “De logistieke efficiëntie kan omhoog door de volledige laadcapaciteit (in tonnen) beter te gebruiken en/of door minder met een lege vrachtwagen (in volume) te rijden.”

“Zowel ervaringen uit de sector als wetenschappelijke onderzoeken laten zien dat in Nederland winst valt te behalen door minder te rijden met (gedeeltelijk) lege vrachtwagens. Volgens onderzoek van Eurostat (2019) rijdt 26,1% van de Nederlandse vrachtwagens zonder lading. Van elke vier vrachtwagens op de weg rijdt er dus één leeg rond!”

“Bij binnenlandse ritten is dit percentage zelfs 29,4%. Slechts vijf EU-lidstaten scoren slechter met niet beladen vrachtwagens. En als gedeeltelijk beladen dus halflege vrachtwagens worden meegerekend, is de beladingsgraad nog veel lager.”

Klepel

De beladingsgraad – de term is nu ‘logistieke efficiency’ – kan omhoog: één op de vier vrachtwagens rijdt volgens het ministerie immers leeg rond. Het percentage van 26,1% is weliswaar correct (2023: 25,8%), maar betreft lege kilometers, wat niet hetzelfde is als leeg rondrijdende vrachtwagens. En om nu gedeeltelijk beladen vrachtwagens maar meteen halfleeg te noemen is wel erg kort door de bocht.

Daarnaast kan je Nederland niet zomaar vergelijken met andere EU-lidstaten, gezien bijvoorbeeld verschillen in grootte van het land, vervoersinfrastructuur en vervoersprestaties.

Positief is dat het ministerie qua beladingsgraad wel de klok heeft horen luiden door verschil te maken tussen ‘laadcapaciteit (in tonnen)’ en ‘lege vrachtwagen (in volume)’. Hopelijk vindt het ook snel de klepel om dan de begrippen en cijfers correct te interpreteren en oog te hebben voor de factoren die de cijfers beïnvloeden. Zeker als die cijfers uitgangspunt vormen in de belangrijke vrachtwagenheffing.