Het Logistiek Café werd gehouden in het distributiecentrum van Action in Echt. Dat was een bewuste keuze, aldus Miranda Volker, logistiek makelaar bij Zuid-Limburg Bereikbaar. Met ruim 2.000 winkels in Europa is Action de op vier na grootste containervervoerder van Europa. Vanuit het dc in Echt bevoorraadt deze discounter zo’n 350 Action-winkels in Nederland, Duitsland, België, Frankrijk en Luxemburg. Met circa 1.200 medewerkers handelt Action hier in een tweeploegendienst dagelijks 5.000 inkomende pallets en 300.000 uitgaande pakketten. Een flinke logistieke klus, waarvoor het bedrijf vanuit Echt elke dag 150 tot tweehonderd vrachtwagens inzet. In totaal reed de retailer in 2021 maar liefst 74.143.000 kilometers met ruim zevenhonderd vrachtwagens om de 2.000 winkels te beleveren in tien landen. Action zet hiervoor vrachtwagens met dubbele laadvloer in, zodat iedere wagen twee tot drie winkels kan bevoorraden. 

Verduurzaming logistiek bij Action

Nadat de aanwezigen vanaf de eerste verdieping in het pand kort een blik hebben kunnen werpen op de bedrijvigheid beneden in het dc, neemt Erwin den Exter de ondernemers mee in zijn verhaal over duurzaamheid van de logistiek bij Action. Hij is supplychain program manager bij Action. “Ondanks dat Action een discounter is, is duurzaamheid voor ons erg belangrijk”, benadrukt hij. “Dat kan gaan van biologische sokken tot zonnepanelen op de daken van de dc’s en de recycling van afvalstromen. Ook verduurzaming van de logistiek hoort daar bij.” 

Action ziet daar volgens Den Exter uitdagingen en kansen. “Een absolute uitdaging is het op de hoogte te blijven van de regelgeving die voortvloeit uit het klimaatakkoord en die per land verschillend is uitgewerkt. Zo verschillen de regels omtrent milieuzones van stad tot stad.”

Verder zijn sommige stappen richting duurzaam volgens Den Exter makkelijk te zetten, andere lastiger. Zo wil Action snel de overstap maken van diesel naar alternatieve brandstoffen. “In Nederland rijden nu tien Action-vrachtwagens op hvo100. Dat aantal stijgt. Buiten Nederland is is het rijden op hvo100 echter lastiger, omdat die brandstof daar minder beschikbaar is. In het buitenland bekijkt Action daarom de mogelijkheden voor de overstap op lng of cng, gevolgd door bio-lng en bio-cng.”

Elektrisch rijden bij Action

Met de overstap naar alternatieve brandstoffen heeft Action inmiddels ook gekozen voor elektrisch rijden. Het bedrijf gaat twee elektrische vrachtwagens aanschaffen. Deze gaan rijden vanuit Echt, waar het dc dicht bij de winkels ligt vanwege de kleine actieradius en waar de mogelijkheid is de wagens te laden. Action heeft subsidie aangevraagd voor deze trucks. Hoewel Den Exter zich realiseert dat deze twee vrachtwagens op het gehele wagenpark geen zoden aan de dijk zetten, ziet hij er wel de voordelen van. “Het is een begin. In de nabije toekomst gaan veel steden op slot voor dieseltrucks. Met deze twee voertuigen kunnen we alvast praktijkervaring met elektrisch rijden opdoen, bijvoorbeeld met het inplannen van de laadtijd.”

Ambitie TLN

Rob Aarse, beleidsmedewerker bij TLN, schetst vervolgens in zijn presentatie de landelijke ontwikkelingen in zero-emissiegoederenvervoer. Maar eerst vraagt hij de deelnemers hoe zij aankijken tegen emissieloos vrachtvervoer. Het merendeel is positief, een aantal zet vraagtekens bij onder andere de hoge aanschafkosten van de elektrische voertuigen, de laadcapaciteit, de actieradius en de ontwikkelingen. Want wordt het uiteindelijk wel elektrisch?

logistiek café elektrisch rijden tln
Rob Aarse: “Het moet voor ondernemers wel te doen, functionerend en betaalbaar zijn.”© Aron Nijs Fotografie

Aarse geeft aan dat TLN het bestaande klimaatakkoord heeft vertaald in een ambitie met vier sporen. De eerste houdt in dat er vanaf 2030 minstens 30 procent van de nieuw verkochte trucks uitstootvrij moet zijn, en vanaf zijn 2040 zelfs 100 procent. Daarnaast moet het vrachtvervoer vanaf 2035 overstappen op hernieuwbare brandstoffen, die niet ten koste gaan van de voedselproductie. Denk aan hvo100, bio-lng en mengvormen. Vrachtauto’s en bestelwagens gaan van verbrandingsmotor naar zero-emissie: batterijelektrisch of waterstofelektrisch. Verder zal er in logistieke ketens ingezet worden nog meer op efficiëntie en module optimum. Dit om de vervoersprestatie te verhogen en de CO2 te verminderen. Vervoer via water en spoor gebeurt waar dat logistiek interessant en haalbaar is en wegvervoer voor alle overige transportstromen. De vierde poot is duurzamer vastgoed van organisaties. Dat betekent energiebesparing op bedrijfslocaties en het verminderen van woon-werkkilometers. Aarse benadrukt dat de genoemde punten “voor ondernemers dan wel te doen, functionerend en betaalbaar moet zijn”.

Overwegingen elektrische truck

De opkomst van zere-emissiezones, de ambitie om de CO2-uitstoot te verminderen enzovoorts zijn dus redenen om elektrisch rijden te overwegen. Mark Luikens en Rob Kroon van programmabureau Zuid-Limburg Bereikbaar nemen de aanwezigen mee in hoe zij de stap kunnen zetten naar een zero-emissietruck. Zij zetten daarvoor alle voor- en nadelen nog eens op een rij. 

• Een elektrische truck scheelt de helft aan CO2-uitstoot bij grijze stroom en 100 procent bij groene stroom. Met zo’n truck help je klimaatveranderingen tegengaan; 
• Steeds meer opdrachtgevers stellen duurzaamheid als vereiste bij een aanbesteding; 
• Door de komst van zero-emissiezones moet een bedrijf wel overstappen op zero-emissievervoer. Inmiddels hebben 26 Nederlandse steden besloten om zo’n zone in te voeren, vier overwegen het;
• Er zijn al veel transportbedrijven, groothandels en retailers  die de overstap naar elektrisch hebben gemaakt;
• Het aanbod van elektrisch trucks is groot en groeit nog steeds;
• De energiekosten per gemaakte kilometer liggen lager dan bij een dieseltruck. De aanschafprijs van e-trucks ligt hoog, maar de verwachting is dat die flink zal dalen;
• Er was aanschafsubsidie van het Rijk, maar door de grote vraag was aanvragen na twee dagen niet meer mogelijk. Volgend jaar komt er weer een bedrag vrij;
• De vrachtwagen regulier laden kan in de nacht. Snelladen kan in circa 20 minuten (tussen de 150 en 350 kW). Op grote schaal laden is helaas niet overal mogelijk door netcongestie op sommige locaties. Smart charging kan dan de oplossing zijn; zelf opwekken van energie met zonnepanelen. Er komt binnenkort een handreiking over de laadinfra voor vervoerders en verladers. 

Voertuigsvervangingsplan

Belangrijk advies van Kroon en Luikens is om een voertuigvervangingsplan te maken voor de komende jaren. “Koop niet over twee jaar een nieuwe dieseltruck, waarmee je vervolgens in 2030 de milieuzones niet meer in kunt.” Ondernemers kunnen zich gratis laten adviseren door bijvoorbeeld Zuid-Limburg Bereikbaar. Dat maakt een berekening op maat voor de kosten onder de streep van een elektrische truck en helpt bij het maken van een voertuigvervangingsplan. Ook geeft het programmabureau advies over alternatieve brandstoffen, technische mogelijkheden, laadinfra enzovoorts. “Zet op tijd stappen om kapitaalvernieting te voorkomen!”