De twee brancheorganisaties stellen dat in 2030 de geplande jaarlijkse stroomvraag van alle elektrische vracht- en bedrijfswagens gelijk is aan bijna 1 miljoen huishoudens. In 2050, als al het wegtransport emissieloos is, staat dat verbruik gelijk aan circa 4,5 miljoen huishoudens. “De beperkte capaciteit van het elektriciteitsnetwerk voor laadinfrastructuur vormt echter een blokkade voor de overstap naar batterijelektrische vrachtwagens”, zegt een woordvoerder. “De elektrificatie van vrachtauto’s komt daardoor nog nauwelijks op gang terwijl dat een van de doelen in het Klimaatakkoord is.”
In 2050 moet het wegtransport in Europa CO2-neutraal zijn. In het Klimaatakkoord uit 2019 is daarom afgesproken dat het vervoer met vracht- en bestelauto’s in de grotere steden vanaf 2030 uitsluitend nog zero-emissie plaatsvindt. Daarnaast ligt er een ambitie van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat om in 2030 ten minste 30 procent van alle nieuwe vrachtauto’s zero-emissie te laten zijn. Voor 2040 ligt die ambitie zelfs op 100 procent.
Stroomgarantie voor laadinfrastructuur
Het huidige elektriciteitsnet is echter volstrekt onvoldoende om aan deze toekomstige stroomvraag te voldoen, aldus RAI Vereniging en TLN. “Nu al zijn er regio’s waar ondernemers de komende jaren geen laadinfrastructuur kunnen aanleggen door gebrek aan netcapaciteit. Voor hen blokkeert dat dus de opschaling van elektrische vrachtauto’s.”
Vandaag debatteert de Tweede Kamer met staatssecretaris Heijnen van IenW over duurzaam vervoer. TLN en RAI Vereniging roepen het kabinet op te komen met ‘stroomgarantie voor logistiek’: een concreet plan van aanpak, waarmee de netwerkcapaciteit in lijn wordt gebracht met de stroombehoefte die volgt uit de geldende ambities voor elektrificatie van transport en logistiek. Dat betreft niet alleen de stadslogistiek in de periode tot 2030, maar ook de volledige elektrificatie die daarna volgt. Ook moet wat beide partijen betreft extra geld worden uitgetrokken voor verzwaring, vergroening, het stroomlijnen van vergunningsprocedures en ontlasten van het stroomnetwerk door veel meer in te zetten op andere kansrijke (zero-emissie)technologieën. “Daarmee ontstaat een stroomnet dat op de toekomst is voorbereid zodat ondernemers met vertrouwen kunnen investeren in elektrische vracht- en bestelauto’s.”
Groeit het elektrische wagenpark?
Terwijl de vraag naar elektriciteit door bedrijven en huishoudens alsmaar toeneemt, kampt een deel van Nederland inmiddels met grote tekorten aan netcapaciteit. Zonder een grootschalige inhaalslag komt het net steeds verder op achterstand, vrezen RAI Vereniging en TLN. In het ergste geval leidt dit tot stroominfarcten. De stroomvraag van het wegtransport zal door de inzet van zero-emissietrucks de komende jaren astronomisch stijgen.
Eind 2021 telde het totale Nederlandse vrachtwagenpark echter nog maar 214 elektrische trucks op een totaal van ruim 157.000. In 2021 kwamen er 67 elektrische vrachtwagens bij. Om het doel van 2030 te behalen, moet de komende acht jaar het aantal nieuw verkochte trucks groeien naar 4.000 tot 5.000 elektrische vrachtwagens per jaar. “Een doel dat met de huidige ontwikkelingen bij lange na niet wordt gehaald”, zegt de woordvoerder.
Elektrische vrachtwagen is duur
Transporteurs zien volgens beide organisaties zonder meer het belang van emissieloos vervoer, maar zijn om diverse redenen nog erg terughoudend om te investeren. Allereerst ontbreekt het hen voorlopig aan een realistisch verdienmodel. Een batterijelektrische vrachtwagen is al snel drie keer zo duur als een dieselvrachtwagen en heeft een veel kleinere actieradius. Deze moet vaker laden en heeft daardoor een andere inzetbaarheid. Daardoor valt er nog niet te concurreren met batterijelektrische trucks. Verwacht wordt dat komende jaren de prijs van een zero-emissievrachtwagen daalt, het aanbod en actieradius verder toeneemt en zo uiteindelijk een meer marktconforme situatie ontwikkelt.
