De temperatuur loopt hoog op in de Centrale Markthal op het Food Center Amsterdam. Dat komt niet door de verhitte discussies en hoogoplopende emoties, maar heeft alles te maken met de brandende zomerzon en de gedeeltelijk uit glas bestaande dakconstructie van dit rijksmonument uit 1934. Het broeikaseffect dat daardoor ontstaat, sluit goed aan bij het event dat daar op deze donderdagmiddag gehouden wordt: een bijeenkomst van de Future Food Logistics Challenge (FFLC). De opwarming van de aarde tegengaan is immers de hoofdreden voor de invoering van zero-emissiezones in de steden. Op de komst daarvan (in de hoofdstad en een aantal andere steden in de Metropoolregio Amsterdam) sorteert de challenge voor. In de in Amsterdam vastgestelde uitstootvrije zone (het gebied binnen de Ring/A10) vindt vanzelfsprekend veel horecalogistiek plaats. Gemiddeld 25 procent van de stadslogistiek daar bestaat uit bevoorrading van de horeca. Dat zijn circa 60.000 leveringen per week. Het versnellen van de ontwikkeling van innovaties die deze logistiek duurzamer en efficiënter maken, is de inzet van de FFLC.
Foodlogistiek
De vier initiatiefnemers, horeca-groothandel Bidfood, Hogeschool van Amsterdam (HvA), platform Logistiek 020 en Vervoerregio Amsterdam, richten zich met de challenge vooral op kleinere foodserviceleveranciers. “Juist hen, de niet-koplopers, willen we informeren over de verduurzaming van stadslogistiek en inspireren en motiveren om daarmee aan de slag te gaan”, zegt docent en onderzoeker logistiek van de HvA Kees-Willem Rademakers.
Op de tweede bijeenkomst van de FFLC – de eerste vond plaats in oktober 2021 – hoopte Rademakers vooral die groep te verwelkomen. Van tevoren sprak hij de hoop uit honderd mkb-ondernemers uit de foodlogistieke sector bij elkaar te krijgen. Dat bleek (veel) te ambitieus bij die, zoals Rademakers zelf omschrijft, “moeilijk bereikbare doelgroep”. In de hal in de ‘Buik van Amsterdam’, de bijnaam van het Food Center, komen 23 juni ongeveer zestig mensen samen, waarvan de meesten of verbonden zijn aan de organiserende partijen of aan de deelnemende projecten. De “usual suspects”, in Rademakers’ woorden.
Projecten uitstootvrije logistiek
Aan de wedstrijd, die de challenge uiteindelijk is, doen acht horecalogistieke projecten mee die dit jaar zijn gestart en allemaal in de categorie ‘slimme oplossingen voor duurzame en efficiënte stadslogistiek’ vallen. Studenten van de HvA zorgen desgewenst voor ondersteuning, en een jury, met lector citylogistiek Walther Ploos van Amstel van de HvA als voorzitter, beoordeelt de projecten.
“Het project dat de meest duurzame impact maakt, wordt de winnaar”, geeft Rademakers aan. “15 november hebben we weer een bijeenkomst en maken we de winnaar bekend. De prijs is € 2.500.”
Studenten doen onderzoek naar slimmere stadslogistiek in Amsterdam
Er lopen drie onderzoeken naar slimmere beleveringsconcepten voor het horeca/bedrijfverzamelcomplex De Hallen in Amsterdam-West.
Met de FFLC bereiden de initiatiefnemers zich voor op de Regionale Uitvoerings-agenda Stadslogistiek. In de Metropoolregio Amsterdam wordt later dit jaar een begin gemaakt met de uitvoering daarvan. De komst van uitstootvrije zones maakt hier deel van uit. Mede om ondernemers in de foodlogistiek alvast bij elkaar te brengen in een ‘verduurzamingsnetwerk’, is de challenge in het leven geroepen. Samenwerking en kennisdelen staan centraal in dat netwerk. De praktijkproeven van de voortrekkers, die meedoen aan de FFLC, spelen daarbij een belangrijke rol.
Gebundelde levering
‘Echt’ Amsterdams is de helft van die projecten en één (de FlexTemp LEVcombi van Seval e Cargo) zit daar vanwege de samenwerking met het hoofdstedelijke watertransportbedrijf Zoev City een beetje tussenin. De overige drie meedingers zijn ‘Mokumse’ varianten van concepten die ook al elders in de praktijk (gaan) worden gebracht: de Haagse HubKlup (gebundelde en emissievrij vervoerde versleveringen aan de horeca), het landelijk actieve Local2Local (eten uit de korte keten) en het Utrechtse VersTrade (onlinefoodplatform voor met name horeca). Met de inzet van elektrische voertuigen en mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt wil dat laatste bedrijf plekken met een hoge horecaconcentratie gebundeld gaan bedienen. “In Zwolle zijn we al zover dat we daar een pilot mee gaan doen”, geeft medeoprichter Muhanad Alsalhi aan.
De vier ‘Amsterdamse’ projecten (die van Bidfood, transportbedrijf Dailycool, Zoev City en Leen Menken Foodservice Logistics’ Last Mile Box) zoeken de oplossing in dezelfde hoek als VersTrade en ontwikkelen tevens concepten voor gebundelde bevoorrading en elektrisch vervoer. Zoev City richt zich daarbij op transport over water in combinatie met hubs in de binnenstad. Om de LEV-trailercombinaties van Seval e Cargo – en partners Burgers Carrosserie en VebaBox – in een groter gebied in te zetten, werd transport over water aan dit concept toegevoegd. Zoev City moet daarvoor de elektrische schepen en dokplaatsen gaan verzorgen.
Mede-eigenaar Bart Veweijen van Zoev gebruikt de bijeenkomst onder meer om te brainstormen over de retourvrachtmogelijkheden voor zijn schepen. Het levert een bescheiden lijstje met onder andere sinaasappelschillen op en de conclusie dat het voorlopig niet mogelijk is om zonder subsidie rendabel te varen.
Andere mindset bij ondernemers
De andere FFLC-projecten drijven eveneens deels op overheidsgeld. In de ogen van directeur Johan Valster van De Hallen is de gemeente Amsterdam daar echter niet scheutig genoeg mee. Volgens jurylid en adviseur logistiek van de gemeente, Jupijn Haffmans, moeten de oplossingen (ook financieel) dan ook vooral van de ondernemers zelf komen. Coördinator Ad Overgaag van HubKlup geeft aan dat het veel tijd kost om ondernemers mee te krijgen met duurzame oplossingen. Om de boel echt aan de gang te krijgen is er een andere mindset van (horeca)ondernemers nodig ten opzichte van slimme en duurzame belevering en de daarbij behorende kosten, zeggen meerdere aanwezigen. Dat psychologische proces, en de verdere ontwikkeling van technische oplossingen voor slimme, duurzame en betaalbare stadslogistiek heeft tijd nodig, is ook de conclusie van juryvoorzitter Ploos van Amstel. Met nog tweeënhalf jaar tot 1 januari 2025 begint de tijd inmiddels wel te dringen.
