De uitstootvrije zones voor goederenvervoer door bestelbussen en vrachtwagens moeten de CO2-emissie in 2030 met 1 Mton verminderen. Dat veel steden kiezen voor een relatief kleine zone baart Natuur & Milieu zorgen. Grotere zones maken de overstap naar zero-emissie voertuigen aantrekkelijker en zorgen voor meer CO2-reductie.
Veel steden hebben eerste stappen gezet
Uit het onderzoek 'Stadslogistiek op koers?' van Natuur & Milieu blijkt dat inmiddels 27 gemeenten hebben aangegeven dat zijn de ambitie hebben een zero-emissiezone voor stadslogistiek in 2025 of 2026 in te voeren. De ondergrens van het in het Klimaatakkoord afgesproken aantal van dertig tot veertig zero-emissiezones in 2025 lijkt daarmee binnen bereik. Onderzoek vorige zomer liet zien dat toen slechts acht gemeenten een plan voor een zero-emissiezone hadden. Alleen Amsterdam had op dat moment een formeel besluit genomen.
De verklaring voor deze toename is de totstandkoming van de landelijke Uitvoeringsagenda Stadslogistiek en landelijke regels over toegang tot de zero-emissiezones, inclusief overgangsregelingen. De vraag is wel hoe zeker de invoering van deze 27 zones is omdat in vijf gevallen sprake is van een ambitie en nog geen principebesluit. In Zeeland, Noord- en Midden-Limburg, Zuid-Drenthe en Friesland zijn bovendien nog geen zero-emissiezones aangekondigd. Hierdoor ontbreekt voor bedrijven en vervoerders in deze regio’s straks een dwingende reden om over te stappen op zero-emissievervoer.
Zero-emissiezone is vaak klein
Opvallend is dat de aangekondigde zones vaak alleen voor het centrum gaan gelden en niet voor (delen van) omliggende wijken, terwijl dit wel was afgesproken in het Klimaatakkoord. Slechts een derde van de gemeenten, waarvan de omvang van de zone nu bekend is, kiest voor een grote zone. Natuur & Milieu vindt dit jammer, omdat naar de mening van de organisatie kleinere zones de overstap naar zero-emissievoertuigen minder aantrekkelijk maken en daarmee zorgen voor minder CO2-reductie.
Hoewel het aantal aankondigde zero-emissiezones dus flink is toegenomen, is het de vraag of de beoogde CO2-reductie van 1 Mton wordt behaald, aldus Natuur & Milieu. De aangekondigde zones zijn niet alleen vaak klein, ook de extra overgangstermijn voor bestelwagens – die niet in Klimaatakkoord stond – vertraagt de overstap naar een zero-emissievervoer. Natuur & Milieu adviseert de rijksoverheid daarom zo snel mogelijk vast te stellen of de nu voorgestelde zero-emissiezones de verwachte CO2-reductie uit het Klimaatakkoord opleveren. Als dat niet het geval is, kan nu nog bijgestuurd worden.
Onduidelijkheid in veel gemeenten
Gemeenten geven ook vaak nog weinig informatie over de wijze waarop zij de zero-emissiezone gaan invoeren. Zo is bij een kwart van de gemeenten die een zero-emissiezone wil invoeren nog niet bekend wat de locatie en de omvang van de zone zal zijn. Ook zijn gemeentes te vaak niet duidelijk over de te nemen stappen en de planning tot 2025, over de wijze waarop lokale ondernemers worden betrokken en welke plannen er zijn voor de realisatie van laad- en tankinfrastructuur of andere stimuleringsmaatregelen. Dit is echter van groot belang voor ondernemers, zij moeten weten waar zij aan toe zijn, stelt Natuur & Milieu. De organisatie roept gemeenten daarom op zo snel mogelijk een gedetailleerd uitvoeringsplan uit te werken.
Lees hier het onderzoek 'Stadslogistiek op koers?' van Natuur & Milieu.
