De logistieke keten en de sluipmoordenaar

In coronatijd heeft de logistieke sector zich bewezen: we deden gewoon ons werk en zetten zelfs nog een stap extra tijdens de eerste weken van de uitbraak, zodat iedereen zijn winkelwagentje kon blijven volladen. Niemand heeft iets moeten missen vanwege logistieke problemen. Ook de afsluiting van het Suezkanaal heeft eigenlijk weinig impact gehad op het dagelijks leven. Achter de schermen werd er een topprestatie geleverd door iedereen in onze sector. We kregen daarvoor ook de credits. Ik denk dat we nog nooit zo’n goed gevoel hebben gehad over ons werk en onze plek in de keten. Maar dit was een acute crisis, we moesten ons daar direct tegen wapenen. En de verladers hielpen ons door een betere afstemming en communicatie. In een noodsituatie komt bij iedereen het beste boven.

Nu de rook van corona om onze hoofden verdwijnt, staan we voor nog veel grotere uitdagingen: klimaatverandering/duurzaamheid, arbeidsmarkt en digitalisering. Je kunt deze zaken voor je uit schuiven, maar je weet dat ze je op een dag de nek om kunnen draaien. Wij zijn immers een van de grootste vervuilers van binnensteden, hebben weinig aanwas van werknemers en lopen nog steeds te hannesen met papieren, belletjes en e-mailtjes.

Deze zaken zijn een acuut probleem. We kunnen niet blijven pappen en nathouden met kleine initiatieven. En met de bestaande structuur van de markt komen we er ook niet: te versnipperd, te veel partijen met een lage kapitalisering, waardoor innovatie en investering in alles buiten bedrijfsmiddelen lastig is. De kern van het probleem? Dat zijn de lage marges. Een bedrijf in onze sector houdt 2 procent over aan het eind van het jaar. Daarvan kun je niet digitaliseren, geen duurzaamheidsprojecten starten of een schone vrachtwagen kopen. Laat staan een interessante werkgever worden voor de jeugd. De lage marge is de sluipmoordenaar van onze sector, die ervoor zorgt dat wij kracht verliezen en straks de zwakste schakel zijn in de keten. Dan kunnen we een crisis niet opvangen.

Natuurlijk is er een oplossing: consolidatie – grotere bedrijven met meer slagkracht en hogere marges. Maar tot nu toe zijn het geen gamechangers. Een betere marge voor de hele sector, dat kan wél een gamechanger zijn. Die marge komt niet uit nog groter of leaner en meaner, maar uit de tarieven die we mogen rekenen aan de verlader. Een premium op de tarieven is noodzakelijk om te investeren in zaken die de sector toekomstbestendig houden. Uiteindelijk zijn de maatschappij en de consument de winnaar – met een schone lucht, een leuke baan en een ruime keuze in de winkel.

Deze column is verschenen in
het magazine Transport & Logistiek. 
Meer lezen? Kies dan hier uw abonnement!

Ondertussen zorgt de nieuwe cao voor een loonkostenstijging van 7 procent in zes maanden. Deze vreet de marge op en dus ook onze gezonde ambities. Ik gun de werknemers een loonsverhoging. Sterker nog, die is noodzakelijk om mensen naar onze sector te blijven trekken. Een structurele verbetering van de marges is daarom nodig. En daarbij hoort een structurele verhoging van de markttarieven. We moeten dit beter uitleggen aan de verladers. Want de huidige situatie is niet houdbaar en zeker niet toekomstbestendig.

Diederik Antvelink is ceo bij Nedcargo.