Hoe veilig zijn e-trucks? Met deze vraag trapte NT, samen met VLC & Partners organisator, dit webinar af. “De tijd zal het leren”, zegt Nils Rosmuller, lector energie- en transportveiligheid bij het NIPV. “Er rijden nog maar weinig e-trucks in Nederland en dus is de casuïstiek niet erg groot. Wereldwijd is er nog maar 1 incident geweest in Australië, waarbij elektra de oorzaak was. Vorig jaar zijn er in Nederland 150 e-trucks verkocht. Dat worden er de komende jaren veel meer. Wellicht gaan zich dan ook meer incidenten voordoen. Met bussen hebben we meer ervaring. Daar is wel casuïstiek van branden met als oorzaak elektra. Zo was er de brand in 2020 met vier bussen in een busremise in Haarlem. Ook in Stuttgart en Parijs vonden er de afgelopen jaren brandincidenten met elektrische bussen plaats.”
Scenario’s
Ondanks dat er tot nu toe in Nederland geen incidenten zijn geweest met e-trucks, zijn er wel degelijk risico’s, en is het belangrijk plannen klaar te hebben voor incidentsbestrijding. “Er moeten scenario’s zijn voor wat als…, want elektrisch aangedreven voertuigen zijn toch een andere categorie dan fossiel aangedreven”, aldus Rosmuller. “Accu’s kunnen dagenlang nasmeulen en weer ontbranden. Daar moet je echt kennis, ervaring met tactieken en speciale incidentbestrijding voor hebben.”
Bij Volvo trucks zijn ze druk met het voorkomen van mogelijke incidenten. “Er zijn allerlei systemen op de accu’s en accupakketten gebouwd, die voorkomen dat een brand overslaat van de ene batterij op de andere. En dat geldt ook voor het overslaan van een brand van het ene op het andere accupakket. Daarvoor is er ook monitoring in de cabine. De chauffeur kan de temperatuur van de accu’s zien.”
Ervaring
Bakkersteam uit Stadskanaal rijdt sinds kort met een aantal e-trucks. Logistiek manager Jeroen Bakker is blij met die investering. “En als het gaat om risico’s, onze jonge chauffeurs hebben helemaal geen angst om ermee te rijden. Ze krijgen een uitgebreide training van Volvo Trucks en voor hen is het vergelijkbaar met rijden in een diesel. Ze vinden het geweldig om met 600 PK te rijden. Verder is voor hen de werkomgeving in de cabine hetzelfde. Belangrijk is wel om zo efficiënt en zuinig mogelijk te rijden. En natuurlijk moeten ze goed weten hoe ze de wagens opladen.”
Voor verzekeraar Richard van Dijck, directeur Transport & Logistiek bij VLC & Partners, zijn e-trucks nog een lastig onderwerp. “We hebben als VLC nog weinig ervaring met e-trucks. Er is nog geen enkel incident geweest met een e-truck. Als verzekeraar is het dan lastig bepalen wat de premies moeten zijn, ook omdat je nu nog niet weet wat de restwaardes zijn. Er is simpelweg nog te weinig data om dat te kunnen vaststellen.”
Afstand
Op de vraag waar de risico’s zitten, antwoordt Rosmuller: “Allereerst het laden. Er zijn verschillende modi van laadpalen en de meeste bedrijven hebben modi 3 en 4. Dat wil zeggen dat de laadpaal communiceert met het voertuig. Pas als er checks over en weer zijn geweest en alles oké is, gaat de stroom lopen. Maar waar activiteit is, kan iets fout gaan. Dus ook daarop moet worden geanticipeerd. Het is daarom belangrijk nooit ‘s nachts binnen te laden. Verder moeten de laadpalen 5 tot 10 meter van het pand staan, en ook tussen de wagens die worden geladen moet 3 tot 4 meter ruimte zitten. Zo kun je het risico van een overslaande brand voorkomen.”
Crashtest
Bakkersteam heeft nu twee laadpalen van elk 75 kilowattuur op haar terrein. “Van Fastned. Dus laden gaat redelijk snel”, zegt Bakker. Opmerkelijk vindt hij wel dat de brandweer nog nooit is komen kijken.
Om mogelijke risico’s te mijden, denkt Bakkersteam na over een laadplein. Dit zou dan ook door derden gebruikt kunnen worden. “De beschikbaarheid van stroom is echter nog wel een dingetje. Wel lopen hierover wel al gesprekken.”
Als het gaat over het gevaar van accu’s bij ongevallen, dan zijn de heren niet zo bang. Slijkhuis: “Uit crashtesten met Volvo’s komt naar voren dat de cabine netjes naar achteren gaat en de accu’s vast blijven zitten aan het chassis. Er kan veel schade aan de auto zijn, maar weinig aan de accu’s. Die zijn namelijk goed beschermd.”
Dompelbak
Goed om te weten is dat de brandweer bij (brand)incidenten met (e-)trucks direct kan zien om wat voor voertuig het gaat, door het kenteken op te vragen. Slijkhuis: “Volvo Trucks heeft alle data van de verschillende typen vrachtwagens beschikbaar op de website. Met die informatie kan de brandweer dan ter plekke de situatie inschatten en handelen.”
Wat volgens Van Dijck moet worden voorkomen, is een vrachtwagen -zonder te weten of dat nodig is- direct in een dompelbak te zetten. Misschien is er niks aan de hand met de accu’s en is de wagen dan voor niets total loss. Een kostenpost van tonnen. Soms is het ook lastig bepalen of er schade is aan een accu. “Kleine scheurtjes zijn soms pas later zichtbaar.”
Bakwagens
Als het gesprek op onzichtbare schade komt, uit Slijkhuis de zorgen van Volvo Trucks over elektrische bakwagens. “Wij leveren elektrische bakwagens af zonder opbouw. Voor die opbouw gaan de wagens naar opbouw- en carrosseriebedrijven. Wij hebben er dan geen zicht meer op of een wagen daar mogelijk schade oploopt en de veiligheid dan in het geding komt.” Het is dus belangrijk te weten wat er is afgesproken met de dealer, voordat je naar een carrosseriebouwer gaat. Ook moet duidelijk zijn wat er wel of niet valt onder de dekking van de verzekering.
Rijstijl
Op de vraag hoeveel laadvermogen je als vervoerder inlevert met een elektrische vrachtwagen, antwoordt Bakker: “In ons geval 3 ton. Maar dat is geen probleem, want wij vervoeren brood en dat is relatief licht. Wat belangrijker is, dat is de rijstijl van de chauffeurs. Zo was het de eerste week uitproberen en het was bovendien erg koud. Toen hadden we een actieradius van 260 tot 270 kilometer. Dat is na enkele weken al 320/330 kilometer. In de zomer hopen we te gaan naar 350 kilometer. Het is belangrijk dat chauffeurs goed anticiperen en gebruik maken van de massa bij het uitrollen.”
Slijkhuis vult aan: “Ook moeten chauffeurs er zich van bewust zijn dat een e-truck op de banden na geen geluid maakt. Voetgangers en fietser horen je dus niet. Volvo trucks is daarom bezig om met luidsprekers voor en achter op de wagen. De bedoeling is om bij het remmen, optrekken en stationair lopen toch een geluid af te geven als waarschuwing.”
Plannen en procedures
Ten slotte de vraag wat de komende tijd bovenaan de agenda moet staan. Rosmuller: “Het minimaliseren van de risico’s door bouwers en ontwerpers. En ook moeten veiligheidsregio’s, brandweer en andere betrokken partijen plannen maken voor hoe om te gaan met incidenten in tunnels, parkeergarages, bij laaddocks enzovoorts. Er dienen procedures te komen voor onder andere de berging van e-trucks. Nú is het moment om daar plannen voor te maken.”
