“Als je de transportsector kent, weet je dat er altijd iets misgaat”

Ik heb de hele week aan zitten hikken tegen het schrijven van deze column, omdat deze deel uitmaakt van een editie over ICT en logistiek. Want als ik aan logistiek denk, denk ik niet aan ICT.

Nee, ik denk eerst aan de tastbare zaken. Vrachtwagens die de weg op gaan, distributiecentra die vol liggen met levensmiddelen, producten die van over de hele wereld naar Nederland zijn vervoerd. En dan al die mensen over de hele wereld die dit samen met elkaar regelen. De chauffeurs, loodsmedewerkers, planners en customer service-medewerkers die dag en nacht moeten afstemmen en samenwerken om die miljarden kilo’s levensmiddelen naar de consument te krijgen.

En dan hebben we natuurlijk ook nog de klanten en leveranciers. Dat zijn allemaal mensen waar we langdurige relaties mee hebben en waar we dagelijks mee afstemmen en problemen en verrassingen mee oplossen. Allemaal om de honger van de consument te stillen. Logistiek is een levendig netwerk van mensen die met elkaar samenwerken om spullen van over de hele wereld bij ons op in huis te krijgen.

Logistiek is tastbaar. Het gaat voor mij niet om software of systemen. Het gaat om producten die de schappen in de winkels moeten bereiken, producten die een leven leiden buiten de digitale wereld.

En als je de sector een beetje kent, weet je dat er altijd iets misgaat. Altijd. Een vrachtwagen loopt vertraging op, de consument verandert van gedachten, een zending komt beschadigd aan. Het onverwachte is de norm. Juist daarom heb je mensen in de logistiek nodig die van dat soort uitdagingen houden. Die goed zijn in problemen oplossen, die snel kunnen schakelen.

ICT faciliteert het logistieke proces. Het is een hulpmiddel om efficiënter te kunnen werken en communiceren. Maar tegenwoordig denken veel ICT’ers, managers en directeuren dat je alles moet automatiseren. Dat als je maar genoeg systemen inbouwt, alles vlekkeloos zal verlopen. Ze denken dat als alles gestandaardiseerd is, ze zich kunnen terugtrekken uit de dagelijkse praktijk zodat ze zich kunnen richten op leuke zaken en mooie langetermijndoelen. Meestal omdat ze moe zijn van iedere dag met de dagelijkse logistiek bezig te zijn.

De realiteit is dat automatisering niet alles oplost. Je hebt mensen nodig die flexibel zijn, die creatief zijn en die plezier halen uit het oplossen van de dingen die misgaan. Want als je alles alleen maar wil standaardiseren en automatiseren, en je schiet in de stress als iets fout gaat, dan heb je niets te zoeken in de logistiek.

En het zijn niet alleen de systemen die falen. Wat ik echt niet kan uitstaan, zijn de mensen die als het moeilijk wordt alles weg willen managen of weg automatiseren. Ze willen alles managen, maar zodra het misloopt, zoeken ze iemand om verantwoordelijk te houden. Dat werkt niet in de logistiek. Dit is een vak waar elke dag iets onverwachts gebeurt. En dat moet je omarmen.

Voor wie houdt van de uitdagingen die logistiek biedt, zijn er natuurlijk ook momenten waarop je het niet meer ziet zitten. Dat je denkt: het komt nooit meer goed, waar doe ik het voor? Ikzelf heb daar natuurlijk ook regelmatig last van. Maar voor deze mensen heb ik een tip. Automatiseer niet het proces, maar amor fati: omarm je lot.

Een paar jaar geleden omarmde ik dit principe van de Duitse filosoof Friedrich Nietzsche. Hou van het lot, hou van de problemen die op je pad komen. Ze maken je werk waardevol. Sinds ik dat doe, ben ik een stuk gelukkiger in mijn werk. Het is een mindset die je helpt om door de dagelijkse struggles heen te komen en zelfs om grote ambities te realiseren.

Dus als je niet van problemen houdt en alles wilt automatiseren, dan is de logistieke sector niets voor jou. Maar als je het leuk vindt om dingen op te lossen en om elke dag iets nieuws tegen te komen, dan zit je hier goed. Want mooier wordt het niet. Logistiek is al mooi genoeg.