‘Horecavracht door de gracht, 100% elektrisch’ is de slogan van het winnende project. Van de zes partijen die meedongen naar de prijs (2.500 euro, vrij te besteden) is die van Zoev City het meest Amsterdamse concept. Amsterdams in de zin van vooral/alleen daar in de binnenstad toepasbaar. 
En dat heeft volgens mede-eigenaar Bart Verweijen van Zoev City alles met ‘noodzaak’ te maken. “In Amsterdam is die er vanwege de kademuren en bruggen in de binnenstad”, zegt hij. “Een groot deel daarvan stamt uit de zeventiende eeuw. Vele zijn onder meer door achterstallig onderhoud en het zware vrachtverkeer aan het verzakken . Ze worden de komende twintig jaar hersteld." 

De grachten

Om die bruggen en kades te beschermen, de emissies van fijnstof en CO2 in de stadslogistiek naar nul te reduceren, de geluidsoverlast drastisch te verminderen en de doorstroom te bevorderen, neemt de gemeente maatregelen. "Dat maakt ons concept hier kansrijk. In Amsterdam moeten we wel een alternatief voor zware (al dan niet elektrische, red.) vrachtwagens vinden en dan kom je al gauw bij de grachten uit. In andere steden met veel water, zoals bijvoorbeeld Utrecht, Haarlem en Leiden, ontbreekt die noodzaak nu nog. Zonder dat hele kadeverhaal was dit project er niet geweest, want tegen stadsdistributie met vrachtwagens valt normaal gesproken niet te concurreren met schepen.” 

Bloed, zweet en tranen 

Bij het project van Zoev City bevoorraadt een elektrisch vrachtschip ongeveer twintig horecaklanten van de groothandels Bidfood en Sligro . Zij zitten in het Amsterdamse Nieuwmarktgebied. De last mile in die keten verzorgen licht elektrische vrachtvoertuigen (LEVV’s; waaronder de FlexTemp LEVcombi van Seval e Cargo, zie ook het artikel daarover in Transport & Logistiek 11 - 2022). 

Lees ook: Aan- en afvoer over het water: geen doel, maar een (transport)middel

Twee jaar kostte het Verweijen om zijn plan in de praktijk te brengen. Dat leverde bij de jury van de Future Food Logistics Challenge waardering op voor het doorzettingsvermogen van ‘Zorgeloze Oplossing Elektrisch Vervoer in de City'. Jurylid en projectmanager van Topsector Logistiek Veronique Meines sprak bij de finale van de wedstrijd, die op 15 november 2022 werd gehouden, over ‘jaren van bloed, zweet en tranen’. 

Doorbraak horeca bevoorraden

Zij nam tijdens die bijeenkomst de honneurs waar van juryvoorzitter en lector citylogistiek aan de Hogeschool van Amsterdam (HvA) Walther Ploos van Amstel, die verhinderd was. Hij, Meines en de overige juryleden prezen Zoev City in hun rapport voor het bereiken van een doorbraak in het bevoorraden van de horeca over water in de binnenstad. Op die plekken is het volgens hen, ‘het vervoer over de weg door gewichtsbeperkingen en drukte bijna niet meer mogelijk en wordt het onbetaalbaar’. 
“Jullie kregen het voor elkaar dat concurrenten bij elkaar aan boord kwamen, Bidfood en Sligro, en dat zelfs de gemeente overstag ging (met een subsidie op de aanloopkosten, red.)”, zei Meines bij de finale. Ook merkte zij op dat men in andere Europese steden over de schouders van Zoev City en zijn partners meekijken. In dat verband noemde zij Berlijn, Brussel, Gent, Londen en Gothenburg. 

Ook voor een snelle uitrol van het concept naar andere Amsterdamse buurten ziet zij mogelijkheden. Die ziet Verweijen, overigens zonder de toevoeging van ‘snel’, ook wel, maar voorlopig is zijn aandacht op de verdere ontwikkeling van het ‘Nieuwmarktproject’ gericht. 

Walstroom bij aanlegplaats

Dat project ligt na een proef van zes weken inmiddels al ruim een maand stil. Dat heeft alles te maken met ontbreken van een walstroomvoorziening bij de aanlegplaats. “Het varen van het schip, de kraan waarmee we de rolcontainers op de kant zetten, het koelen en vriezen van producten; alles moest tijdens de pilot van accu’s komen”, geeft Verweijen aan. “Dat is een kostbare zaak. We wachten al een jaar op aansluiting op walstroom.”
In februari komt die er, als het goed is. "Dan gaan we weer verder. We willen dit verder uitbouwen met een nieuw en groter schip – planning ingebruikname eind volgend jaar – en drie shifts per dag in plaats van één. Het doel is om op die manier de achttien vrachtwagens volledig te vervangen, die Bidfood en Sligro nu inzetten om de horeca rondom de Nieuwmarkt te bevoorraden. Tijdens de proef hebben we laten zien dat dit concept in de praktijk werkt. De volgende stap is opschalen.” 

De Hallen 

Ondanks de internationale belangstelling ziet de initiatiefnemer voorlopig dus niet veel kans op navolging van het ‘Nieuwmarktproject’. Bij dat van Bidfood ziet hij dat wel. Die groothandel dong ook nog met een eigen project mee naar de winst. Daarbij gaat het om gebundelde bevoorrading van horeca in complex De Hallen (waar in een evenementenlocatie die daar gevestigd is, ook de finalebijeenkomst plaatsvond) met ‘white label’ elektrische voertuigen. 
Volgens Kees-Willem Rademakers is dat de ‘runner-up’ van de ‘challenge’. Rademakers is docent en onderzoeker logistiek aan de HvA. Die onderwijsinstelling is samen met Vervoerregio Amsterdam, Bidfood en Logistiek 020 de initiatiefnemer van de wedstrijd. Studenten van de HvA zorgen bij verschillende projecten, waaronder die van ‘De Hallen’, ook voor ondersteuning. 
De overige vier deelnemers waren Local2Local (project voor het versterken van bestaande korte-keten-collectieven), Leen Menken Foodservice Logistics (Last Mile Box; containers als hub voor last-mile-distributie), VebaBox (foodcontainers die autonoom kunnen koelen en vriezen) en Seval e Cargo (met het eigen project HET DC; concept met dubbeldeckstrailers als hub voor verder distributie met LEVV’s). 

Vervolg 

De Future Food Logistics Challenge is bedoeld als voorbereidingop de Regionale Uitvoeringsagenda Stadslogistiek. In de Metropoolregio Amsterdam begint volgend jaar de uitvoering daarvan. De komst van zero-emissiezones maakt hiervan deel uit. Om ondernemers in de foodlogistiek alvast bij elkaar te brengen in een ‘verduurzamingsnetwerk’, is de Challenge onder meer in het leven geroepen. Samenwerking en kennisdelen staan centraal in dat netwerk. Via de regionale uitvoering volgt volgend jaar een nieuwe Challenge, laat Rademakers weten. Meer over die van dit jaar is te vinden op de website van Logistiek 020.