De extreme weersomstandigheden in Noorwegen kennen wij in Nederland eigenlijk niet. Toch is het goed om te ervaren hoe trucks zich gedragen onder winterse omstandigheden. Op uitnodiging van Scania zijn we op het ondergesneeuwde zomervliegveld van Trysil, dat dienst doet als evenementlocatie van Scania Winter. Vlak voor de pandemie uitbrak, waren we hier ook. In die drie jaar is de opzet van het evenement onveranderd. De trucks hebben daarentegen wel een ontwikkeling doorgemaakt.

Een gemixte line-up

Een divers aanbod Scania-trucks in verschillende samenstellingen staat voor ons klaar. De specificaties lopen uiteen van bakwagens en kippers tot trekkers in typische Scandinavische samenstellingen. Daarbij is het goed te vermelden dat alle voertuigen met een interne verbrandingsmotor op HVO als brandstof rijden. Diverse types en cabinevarianten zijn voor ons beschikbaar. De nieuwe Super-aandrijflijn is goed vertegenwoordigd, evenals trucks in robuuste XT-uitvoering.

Ons oog valt meteen op de zwarte 770S V8 met nieuwe Highline XL-cabine. De verlenging van de cabine biedt de chauffeur 27 centimeter extra binnenruimte. Maar omdat deze cabinevariant in combinatie met een gebruikelijke trailer de maximale Europese afmetingen overschrijdt, zullen we de XL in deze vorm niet snel tegenkomen.

Het contrast met de zware dieselvarianten is groot als we de elektrische vloot opgesteld zien staan. Voor het eerst – en zeker niet voor het laatst – zijn Scania’s batterij-elektrische trucks aanwezig op dit rijevent. Met daarbij ook een primeur: een prototype batterij-elektrische 40P A6x2*4 NB trekker.

Doseren kun je leren

De eerste combinatie waarmee we de weg op gaan, is de 24 meter lange bomentruck. Waar een dergelijke combinatie bij ons bekend staat als LZV en er een speciaal certificaat nodig is om ermee te mogen rijden, is dit in Scandinavië de normaalste zaak van de wereld en volstaat een CE-rijbewijs. De route gaat richting het centrum van Trysil. Op weg daar naartoe dalen we vrijwel constant. Remmen met de retarder is uitgesloten; we willen natuurlijk niet dat alles achter ons zijn eigen weg gaat en wij het risico lopen te scharen. Dus remmen we met de bedrijfsrem. De richtsnelheid is maximaal vijftig kilometer per uur in deze omstandigheden. Het is een kwestie van doseren; niet te hard remmen en niet te lang.

Lastoverdracht voor meer druk op de trekas

Eenmaal de brug over, keren we op een rotonde. We maken ons op voor de klim terug naar boven. Om stilstand te voorkomen en tractie te houden, zijn de regels simpel: snelheid houden, zorgen voor meer druk op de (voorste) trekas en daarbij goed sturen. Met een knop in het dashboard herverdelen we in een paar tellen de aslast, wat terug te zien is in het instrumentenpaneel. Meteen wordt duidelijk waarom een groot deel van de trekkers in de Scandinavische landen als 6x2 met voorloopas of naloopas of als 6x4 met tandem-trekas zijn uitgevoerd. We laten ons vertellen dat chauffeurs uit andere landen zich met hun 4x2 trekker in dit soort weersomstandigheden regelmatig vastrijden.

“Vol gas nu”, zegt de demochauffeur vanaf de bijrijdersstoel. Met gemak behoudt de 57-tons wegende R770 V8 zijn snelheid. In het laatste stuk van de klim zakken we iets in snelheid terug, maar dat mag geen naam hebben. Het is dusdanig glad, dat een van de bakwagens het niet redt om de helling richting de evenementlocatie op te komen. Gelukkig is er grit aanwezig. Er wordt gestrooid en we kunnen weer door.

Lees ook: Scania introduceert een digitaal dashboard

De weg af, het bos in

Na met diverse combinaties gereden te hebben, krijgt de ronde in een Scania 500P XT kipper halverwege spontaan een andere wending. Of we het zien zitten om het avontuur op te zoeken? Natuurlijk! “Ga de eerstvolgende weg maar naar rechts”, klinkt het naast ons. Het is iets voor vier in de middag en de schemer is ingevallen. Een scene die rechtstreeks van een kerstkaart afkomstig lijkt, doemt op. De weg is wit van de sneeuw en glimmend van de bevroren ijslaag die zich erboven heeft gevormd. Aan weerszijden van ons is zo’n halve meter ruimte over, met een nog hogere muur van sneeuw en dennenbomen daarnaast.

Voor de ervaring zou het goed zijn, maar stiekem hopen we toch even op geen tegenliggers. In de minuten die volgen, bereiden we ons voor op het volgende pad: we gaan dwars door het bos. Onverhard en vol met sneeuw. Met een druk op de knop links van de stuurkolom slaan sneeuwkettingen automatisch om de binnenste wielen van de achteras. Ook in dit geval verhoren we de druk op de trekas. Zonder moeite banen we ons een weg door het bos. Kracht en pracht gaan hier hand-in-hand. 

Opladen in de sneeuw

Met een kop typische filterkoffie en een versgebakken wafel, warmen we op voor de laatste ronde in de kou. Ditmaal gaan we batterij-elektrisch aangedreven de sneeuw in. Het evenement is niet geschikt als duurtestlocatie, dus de impact van de kou op de actieradius laat zich niet meten. Maar dat het van invloed is, staat buiten kijf. “Het goed voorverwarmen van het elektrische systeem van de truck naar zo’n 25° is in dit soort situaties erg belangrijk. Doe je dat niet, dan is de vrachtauto in erg koude situaties eigenlijk niet bruikbaar”, vertelt Tony Sandberg, directeur van het nieuw opgezette Scania Pilot Partner in een latere presentatie.

Scania zet fors in op elektrische aandrijflijnen en zal vanaf nu elk jaar een BEV-truck introduceren. Het merk wil de verschuiving naar duurzame transportoplossingen stimuleren en daarin nu een voortrekkersrol nemen. De ambitie is dat meer dan de helft van de nieuw verkochte trucks in 2030 een elektrische aandrijflijn heeft.

De technologie ontwikkelt in sneltreinvaart. “We zijn nog lang niet bij dé optimale oplossing, maar kunnen in ieder geval wel uitstootvrije oplossingen bieden”, aldus Sandberg. De doorontwikkeling van de producten focust op efficiency van de batterijpakketten en complexere en zwaardere inzet. Scania’s rol verandert daarbij ook. “Het voertuig is slechts een onderdeel van de oplossing en dus adviseren en ondersteunen we onze klanten ook in het transitietraject.”

Stroompedaal

Veel tijd is er helaas niet meer, dus we blijven met de 25P BEV op het parcours op het besneeuwde vliegveld zelf. In dit geval is het van belang het gebruik van het stroompedaal te beperken. Het volledige koppel is bij elektrische trucks direct beschikbaar en we willen voorkomen dat we in de sneeuw geen tractie hebben. Met weliswaar een beperkte resterende actieradius, rijden we moeiteloos de ronde – alsof we in een conventionele truck rijden, maar dan stil. Bij terugkomst gaat onze demotruck aan de laadpaal en vertrekken wij naar huis.

Lees ook: Angvik Auto met Scania 530S V8 als LZV naar Noorwegen