ABN AMRO verwacht voor dit jaar een veel lagere groei van de Nederlandse economie. Voor dit jaar rekenen ze op 0,5 procent toename, terwijl vorig jaar nog een groei te zien was van 4,2%. “We denken dat de Nederlandse economie zich in een milde economische recessie bevindt. Die wordt veroorzaakt door de geopolitieke situatie rond de oorlog in Oekraïne, de hoge inflatie, de dalende koopkracht en de snel stijgende rente”, aldus Swart.  

"We denken dat de economie zich in een milde recessie bevindt", aldus Albert Jan Swart

Consumenten geven sinds het einde van de lockdowns minder geld uit aan goederen en meer aan reizen en diensten, constateert de bank. De werkeloosheid blijft gelukkig wel laag. “Voor de bouw wordt het waarschijnlijk een lastig jaar door de stikstofcrisis, de gestegen grondstofprijzen en de hoge rente, die financiering van bouwprojecten duurder maakt. De gasprijzen zijn wel wat gedaald ten opzichte van de recordprijzen afgelopen zomer, maar we moeten op onze hoede blijven. Volgende winter moet het niet te koud worden en hopelijk zijn er niet al te veel problemen met de LNG-terminals. We verwachten dat de economie vanaf het derde kwartaal weer wat zal groeien.”  

Economisch minder rooskleurig 

Hoewel er nog geen officiële cijfers zijn over 2022, was er sprake van een groeivertraging in een aantal markten. “In de pakkettenbranche en in de luchtvracht was zelfs sprake van een krimp. In 2023 zal de luchtvracht herstellen met 3% groei, maar de pakkettenbranche zal naar verwachting niet groeien. Voor de gehele sector transport en logistiek verwachten we een groei van 1%", vervolgt hij.  

Lees ook: Diesel in 2022 gemiddeld 34 procent duurder

De binnenvaart zal 2% toenemen en de zee- en kustvaart 1%, voorspelt hij. “Deze groei wordt voor een groot deel veroorzaakt door de toenemende vraag naar steenkool. Het wegvervoer profiteert hier niet van en zal naar verwachting dit jaar niet groeien.”  
De eerste zes maanden zullen minder rooskleurig verlopen dan de maanden die daarop volgen. Hierbij spelen de bouw en de internationale handel, die het beide wat moeilijker hebben, een rol. “Wat de diesel betreft, verwachten we geen acute tekorten, maar de prijzen kunnen weer gaan stijgen als gevolg van krapte in de markt en de sancties tegen Rusland wat betreft olie en olieproducten”, zo licht Swart toe. 

Hoge omzetten 

Banning wijst erop dat de wegtransportsector de afgelopen 2,5 jaar op maximale capaciteit heeft gedraaid. “Ondanks de krappe personeelscapaciteit heeft het wegvervoer hoge omzetten gedraaid, ook beïnvloed door hogere prijzen.”  

Lees ook: ‘Veel zorgen onder Europese fleetmanagers’

Ook waren de warehouses goed bezet. “Een milde afkoeling van de economie geeft bedrijven iets meer lucht. Daarbij moeten bedrijven wel aandacht besteden aan twee belangrijke operationele zaken. Ten eerste is het belangrijk de gestegen kosten, met name door een hogere CAO in 2023, te verrekenen met hun opdrachtgevers om het rendement op peil te houden.”  
Stijging van brandstofprijzen kan worden gedekt door een brandstofclausule, denkt Banning. “Daarnaast is aandacht nodig voor het welzijn van hun personeel als gevolg van de capaciteitskrapte.” 

Strategische thema’s als slim transport 

Naast operationele thema’s staan er volgens Banning voor 2023 ook strategische thema’s op de agenda van logistieke bedrijven. Als eerste noemt hij de uitvoering van de duurzaamheidsagenda. “Efficiëntie van ketens door slim transport en reductie van CO2-uitstoot. Dit wordt gestimuleerd door de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD).”  
Deze Europese richtlijn verplicht grote bedrijven om hun CO2-uitstoot vanaf 2024 jaarlijks te rapporteren. Vanaf 2026 zijn ook middelgrote bedrijven aan de beurt. “Verladers zullen bij hun logistiek dienstverlener vragen naar de CO2-uitstoot van de logistieke activiteiten die zij voor hen uitvoeren. Ander voorbeeld is de specifieke regelgeving rondom zero-emissie stadsdistributie. Dit vraagt om een hernieuwde visie op de investeringen in de transportvloot.”  

Digitale transitie voor mkb  

Ook digitalisering verdient een hogere plaats op de investeringsagenda. Datagedreven werken staat centraal bij moderne logistieke bedrijven. Banning licht toe: “Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat presenteerde onlangs het programma Digitale Infrastructuur Logistiek (DIL). Met name mkb-bedrijven kunnen, met ondersteuning van de overheid, vooruitgang boeken met hun digitale transitie.”  
Het gaat om efficiënt samenwerken in de hele logistieke keten. Om veilig en beheersbaar data te delen, is er een nieuwe manier van werken nodig. Er is een digitale infrastructuur in de maak om dit te ondersteunen, waarbij bedrijven decentraal data kunnen delen: de Basis Data Infrastructuur (BDI). 

Arbeidsmarkt blijft krap 

Het derde thema dat volgens Banning structurele aandacht verdient is strategische personeelsplanning. “De arbeidsmarkt blijft krap door vergrijzing die verder doorzet. Daarnaast hebben digitalisering en automatisering invloed op een goed functionerend personeelsbestand. Medewerkers moeten zich ontwikkelen om te kunnen blijven voldoen aan de veranderende vraag en werkomgeving. Het centrale thema is hoe ondernemingen hun bestaande personeel duurzaam inzetbaar houden, naast werving van nieuw personeel. Strategische personeelsplanning bepaalt mede de toekomstbestendigheid van een bedrijf.”  

Consolidatie 

Met de genoemde onderwerpen - dit zijn duurzaamheidstransitie, digitalisering en strategische personeelsplanning – zouden bedrijven zich moeten bezighouden, willen zij financieel succesvol en aantrekkelijk als werkgever zijn. Bij ieder organisatie spelen deze zaken een rol. Ook middelgrote en kleinere transportbedrijven zullen een visie moeten hebben op hun marktpositie en waar zij naartoe willen.  
De vooruitzichten voor transportbedrijven zijn dit jaar minder goed dan de afgelopen jaren. Ook staan zij voor flinke uitdagingen en investeringen in verduurzaming en digitalisering. Voor sommige ondernemingen betekent het een keuze zich aan te sluiten bij een ander bedrijf of hun bedrijf te verkopen. “We verwachten het komende jaar dat deze consolidatie zal aanhouden”, zo sluiten Banning en Swart af. 

Lees ook: Sector wacht 'zeer forse kostenstijging' in 2023