Op de agenda staat een bezoek aan twee fabrieksvestigingen van Scania in Oudsbergen, Belgisch Limburg. Een grote brand op het industrieterrein gooit roet in het eten: het pand van Scania Vehicle Recycling is nog intact, het bedrijf ernaast is compleet afgebrand. Het programma wordt omgegooid: we blijven vandaag bij Parts Logistics voor een kijkje achter de schermen en om Scania’s terugblik op 2021 te horen.

Scania Parts essentiële schakel

Scania Parts Logistics is de essentiële schakel tussen het industriële systeem en de klantoperatie. “Wij zorgen ervoor dat de juiste spullen op het juiste moment op de juiste locatie zijn, om zo de grootst mogelijke uptime voor onze klanten te realiseren”, zegt Dirk Fritzsch, managing director Scania Parts Logistics. 

scania parts oudsbergen belgië
Scania Parts Logistics in Oudsbergen. Het zat eerst in Zweden, maar verhuisde naar België door de verschuiving van de klantstroom naar globaal en West-Europa. Regelmatig wordt de locatie herbekeken om te zien of het nog de juiste is.© Scania

Al bijna dertig jaar is deze logistieke hotspot in Oudsbergen gevestigd. Binnen een straal van 750 kilometer zit 75 procent van de locaties waar de onderdelen naartoe moeten en er is een goede verbinding naar de haven en luchthavens. Er wordt aan vier onderdelencentra wereldwijd en zeven regionale magazijnen in Europa geleverd, die op hun beurt de daarop aangesloten keten weer bevoorraden. 

Een grote flexibiliteit van de organisatie is noodzakelijk; variabele capaciteit maakt vaste leadtime mogelijk en dat laatste is cruciaal. De operatie draait 24/7 door, op drie dagen per jaar na. Scania Parts Logistics is bezig de transportflow te stabiliseren, kwetsbaarheden weg te nemen en processen zoveel mogelijk te automatiseren. Daarbij wordt ook artificiële intelligentie (AI) ingezet om patronen in data en gebruikerspatronen te herkennen en worden robots ingezet voor repetitieve taken. 

Na lockdown toch een goed jaar 

Ondanks de lockdown begin 2021 slaagde Scania er in om onder andere de V8-motoren te vernieuwen, een nieuw 13 liter Super-platform en (plug-in)hybridetrucks te introduceren. De eerste Gryphus-legertrucks werden uitgeleverd en Scania’s R 410 won de Green Truck Award. Het marktaandeel kwam met 2.072 registraties uit op 20,3 procent.

janko van der baan
Ook Scania kampt met een monteurstekort. “We worden hierdoor nu geremd in onze groei; we komen handen tekort”, zegt Janko van der Baan. “We hebben mensen nodig. Zij zijn een bepalende factor.”© Scania

Daar stond tegenover dat de kosten voor grondstoffen en transportkosten stegen. “Al met al was 2021 ten opzichte van 2020 voor Scania een beter jaar, maar wel minder dan verwacht”, vertelt Janko van der Baan, managing director Scania Benelux. “De € 500 miljoen die wij opzij hebben gezet voor de kartelcase heeft het resultaat gedrukt.” 

Meer vrachtwagens naar de werkplaats

Begin 2020 kampten de werkplaatsen nog met een terugslag door de coronapandemie; trucks stonden stil en werkplaatsbezoeken werden uitgesteld, in afwachting van hoe Covid-19 zich zou ontwikkelen. Maar wat bleek: klanten kregen het juist druk, waardoor het onderhoud toenam. Daarnaast maakten oplopende levertijden van onderdelen en nieuwe trucks dat er langer met het bestaande wagenpark werd en wordt doorgereden. Er ontstond dus een grotere servicebehoefte. Hoe cru ook: financieel zorgde dit bij Scania voor een stabiele flow en het compenseerde het lagere aantal truckuitleveringen. 

Er is in de werkplaatsen overigens nog steeds sprake van een groot monteurstekort. “We worden hierdoor nu geremd in onze groei; we komen handen tekort”, zegt Van der Baan. “We hebben mensen nodig. Zij zijn een bepalende factor.” Scania investeert daarom € 1 miljoen in het opleiden van technische mensen en zet in op zogenoemde employerbranding in wervingscampagnes. Ook zijn mensen aangesteld die zich puur bezighouden met de begeleiding van nieuwe werknemers. Het gaat daarbij onder meer om huiswerkbegeleiding, persoonlijke aandacht en pedagogische ondersteuning.

Tijdelijke stop op orderintake 

Er kwamen bijna dubbel zoveel orders voor nieuwe trucks binnen dan verwacht. Het orderboek groeide, terwijl de productie juist omlaagging. Scania draaide op gemiddeld 70 procent van de capaciteit, onder andere door een gebrek aan toeleveranties. Achterstanden in productie liepen daardoor blijvend op, met lange levertijden tot gevolg. Klanten bestelden daardoor nog verder vooruit, terwijl dat de wachttijd juist verder opvoer. Het zette de hele logistieke keten onder druk en het just in time-principe kon en kan niet meer waargemaakt worden. 

magazijn vrachtwagenonderdelen
In het magazijn van Scania Parts Logistics (155.000 m3) liggen circa 210.000 verschillende artikelen, variërend van handschoenen voor monteurs tot complete cabines. Er worden 33.000 bestellingen per dag verwerkt.© Eline de Vries

De scheefgroei in orderintake en productie zorgde intussen voor levertijden tot twintig maanden, waarbij de grondstof- en productiekosten niet meer te overzien zijn. Kortom: het succes staat Scania in de weg. Het merk heeft daarom besloten om per direct de verkoop van nieuwe dieseltrucks te stoppen. De offertesystemen zijn tot nader order, maar in ieder geval voor zes maanden, dichtgezet. De focus ligt nu op het produceren van de bestaande orders en het afleveren ervan. Per maand wordt nu bepaald hoeveel geproduceerd kan worden.

Prijsaanpassingen

Tekorten aan producten, grondstoffen en energie drijven de truckprijzen omhoog. De orderportefeuille die op de plank ligt, zal vooralsnog worden afgewerkt conform afspraak. Scania gaat wel in gesprek met diegene voor wie de productie te laat komt en wil gezamenlijk zoeken naar een oplossing – de bestelling doorschuiven, bijvoorbeeld. “Het kan niet zo zijn dat wij klanten met een gedwongen aankoop het faillissement induwen”, zegt Jan de Vries, director Sales Nederland bij Scania Benelux.

witte vrachtwagens
De productie van het nieuwe Scania Super-platform is doorgeschoven naar oktober. In aanloop daarnaartoe worden de productielijnen in Angers, Södertälje en Zwolle daarop ingericht.© Scania

Het aanleggen van voorraden is een kostenissue en niet passend in Scania’s lean-werkwijze. De afhankelijkheid van het verre Oosten is daardoor nu echter pijnlijk duidelijk geworden. Eén toeleverancier hebben is te kwetsbaar. Maar het aanstellen van nieuwe leveranciers is een lang traject, dat overigens wel is opgestart. De verwachting is dit rond Q1 2023 afgerond te hebben. De grootste uitdaging schuilt in de onderdelen voor het huidige 13 liter-platform. De nieuwe Super-range heeft een andere toeleverancier met grote voorraden, waardoor er volgens Scania “geen issues mee te verwachten zijn”.

Start productie Scania Super

De productiestart van het nieuwe Super-platform is verschoven van april naar oktober. Scania richt momenteel de productielijnen in in de fabriek in Angers, gevolgd door Södertälje in de zomer en Zwolle in oktober. Vanaf dan kunnen we de Super-range op de weg verwachten – iets dat Scania graag zo snel mogelijk ziet gebeuren, om data te kunnen verzamelen. De belofte is in ieder geval een brandstofreductie van 8 procent, mogelijk meer. 

Verkoop hybridetrucks 

Met het sluiten van de orderboeken ligt alleen de verkoop van nieuwe dieseltrucks tijdelijk stil. De verkoop van Scania’s (plug-in)hybridetrucks gaat wél door. “We hebben daarbij minder issues in de logistieke keten. Daarnaast hebben we het ook nodig om onze duurzaamheidsdoelstellingen te kunnen halen”, licht De Vries toe. 

jan de vries
De verkoop van (plug-in)hybride trucks gaat wél door. “We hebben daarbij minder issues in de logistieke keten. Daarnaast hebben we het ook nodig om onze duurzaamheidsdoelstellingen te kunnen halen”, zegt Jan de Vries.© Scania

Scania wil voor elke toepassing een oplossing bieden en gelooft in een mix van duurzame brandstoffen, waterstof en elektrificatie. In de weg naar zero-emissie biedt Scania nu al hybride elektrische voertuigen (HEV) en plug-inhybridevrachtwagens (PHEV). Deze kunnen worden uitgerust met verschillende aandrijf- en laadopties. 

Scania’s PHEV’s worden geproduceerd in Södertälje. De batterijen worden geleverd door het Zweedse bedrijf Northvolt, met gebruikmaking van Zweedse grondstoffen en energie uit een groene waterstofcentrale. Scania werkt samen met Northvolt aan een eigen batterijproductiefabriek.

Vanaf nu kunnen we van Scania elk jaar een productupdate verwachten. De fabrikant streeft ernaar om eind 2023, begin 2024 een elektrisch aangedreven 40-tonscombinatie te hebben, die minstens vierenhalf uur kan rijden op één acculading en in 45 minuten weer volledig kan bijladen. Vanuit een joint venture tussen Traton, Volvo Group en Daimler wordt gewerkt aan meer dan 1.700 publieke DC-snellaadpunten langs de belangrijkste corridors in Europa.

Misschien is dit juist wel het moment om het gesprek over elektrificatie aan te gaan. De busisnesscase staat door de hoge dieselprijzen nu in Nederland in ieder geval in een ander daglicht. Het verkooporgaan van Scania hoeft de komende tijd dus sowieso niet stil te zitten; naast de gesprekken over e-trucks zullen zij voorlopig ook druk zijn met de opbouwers en het afleveren van de trucks die wél van de productieband rollen.