Arnhemse stadsdistributeur gebruikt bakfiets op waterstof

Een bakfiets op waterstof? Zijn die er nu ook al? Ja, ze bestaan en een van de eerste exemplaren wordt momenteel ingezet in de Arnhemse binnenstad door Groene Rijders, een duurzaam stadsdistributiebedrijf.

Steven Koster is samen met Johan van Riethoven oprichter en eigenaar van Groene Rijders. Hij vertelt dat een gedeelte van de pakketten die het bedrijf bezorgt per elektrische bakfiets wordt rondgebracht. Het probleem daarbij is dat Arnhem behoorlijk heuvelachtig is: “Dat betekent dat er tijdens de bezorging behoorlijk wat geklommen moet worden. De accu van een elektrische bakfiets raakt dan vrij snel uitgeput en de bezorger keert terug naar onze hub waar de accu wordt omgewisseld of opgeladen. Dat is niet erg handig. Daarom zochten we een manier om de actieradius van onze elektrische bakfietsen te verhogen.”

Range-extender waterstof

Koster nam contact op met Alles over Waterstof, een organisatie die mensen op een laagdrempelige manier kennis laat maken met waterstof en kleinschalige demonstratieprojecten ondersteunt. Frank Mietes van deze stichting vertelt dat al vrij snel het idee ontstond om een elektrische bakfiets op waterstof te bouwen. “Dat leek de meest voor de hand liggende oplossing. Maar we wilden dit eerst goed onderzoeken. Daarom startten we een vooronderzoek. Daaruit bleek onder andere dat de actieradius van een elektrische bakfiets ongeveer verdubbelt door de inbouw van een waterstofrange-extender. Dit gaat wel ten koste van een gedeelte van de laadruimte, maar er blijft voldoende ruimte in de bak over voor het vervoer van pakketten. En grote voordelen van waterstof zijn natuurlijk dat de tank snel bijgevuld kan worden en zo’n bakfiets de gehele dag kan worden ingezet.” 

Mietes ging op zoek naar financiering voor de realisatie van een bakfiets op waterstof. Dat lukte en vorig jaar bouwden studenten van de Hogeschool Arnhem Nijmegen, met ondersteuning van de provincie Gelderland en transportfietsfabrikant Urban Arrow, het eerste prototype. Dit wordt sinds eind vorig jaar in praktijk getest door Groene Rijders.

HydroCargo-bakfiets met brandstofcel

De HydroCargo-bakfiets, zoals het prototype wordt genoemd, bestaat uit een elektrische bakfiets van Urban Arrow die is uitgerust met een range-extender op waterstof. Het voertuig is hybride en kan worden gebruikt met alleen stroom uit de accu, alleen stroom gemaakt uit waterstof of stroom afkomstig uit beide energiebronnen. De waterstof bevindt zich in een gastank van 3 liter onder een druk van 300 bar. Dit gas wordt door een brandstofcel van 500 Watt met behulp van zuurstof uit de lucht omgezet elektriciteit. Het enige ‘bijproduct’ is water dat verdampt en in de lucht terechtkomt. De accu, brandstofcel en gascilinder zijn samen met de zelf ontworpen besturingselektronica in een beveiligde modulaire box geplaatst, die in de laadruimte van de bakfiets zit. Deze ‘kist’ neemt daar ongeveer 10 procent van de beschikbare ruimte in beslag. Aan de achterkant van de laadbak zit de tankaansluiting om de waterstofcilinder bij te vullen. Dit duurt slechts enkele minuten. Bijvullen vindt momenteel plaats vanuit een grote voorraadcilinder met waterstofgas.

Waterstofbakfiets zorgt voor positieve publiciteit

Inmiddels is de Hydro Cargo-bakfiets enkele maanden in gebruikt bij de Groene Rijders. Koster is er erg tevreden over: “De bakfiets op waterstof functioneert uitstekend en storingen zijn er eigenlijk niet geweest. Met een normale elektrische bakfiets leggen we ongeveer 25 kilometer af met een volle accu af, maar met dit exemplaar halen we ongeveer 50 kilometer. Dat is dus inderdaad een verdubbeling van de actieradius. Dit betekent dat we onze routes efficiënter kunnen inplannen en uitvoeren. Wat tevens erg leuk is aan deze bakfiets is dat we er veel positieve publiciteit mee behalen. De fiets valt op in de straat en iedereen vindt het een ontzettend leuk initiatief.”

Pakketbezorging per scootmobiel

In samenwerking met Scalabar (arbeidsontwikkelbedrijf voor Midden Gelderland) onderzoekt Groene Rijders momenteel of het mogelijk is om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt per scootmobiel pakketten te laten bezorgen. Binnenkort start hiermee een proef. De eerste aangepaste scootmobiel voor stadsdistributie staat inmiddels klaar op de hub van Groene Rijders in ’t Broek in Arnhem.

De ervaringen die zijn opgedaan bij de bouw en het gebruik van het prototype worden meegenomen in de verdere ontwikkeling van een definitief ontwerp van een waterstofbakfiets. En wat wordt ongeveer de toekomstige prijs van de aanschaf van een bakfiets op waterstof en zijn de gebruikskosten? Dat is volgens Mietes nu nog niet te zeggen. “De prijs van een elektrische bakfiets is ongeveer € 5.500 en de materialen voor de waterstofrange-extender kosten in totaal zo’n € 5.000. Maar bij een wat grootschaligere productie kunnen deze kosten flink zakken. De prijs aan de pomp van waterstof is momenteel ongeveer € 10 per kilo. Daarmee kun je dan ongeveer 350 kilometer rijden. Ook die kosten zullen bij grootschaliger gebruik van waterstof sterk dalen.”

Over Groene Rijders en Alles over Waterstof

De doelstelling van de Groene Rijders is een bijdrage leveren aan de reductie van de CO₂-uitstoot en bewerkstelligen dat er minder autoverkeer de Arnhemse binnenstad ingaat. Tegelijkertijd wil het bedrijf een goede service leveren aan zijn klanten. Bezorging van goederen en pakketten vindt uitsluitend plaats met light electric freight vehicles. Groene Rijders telt vijf vaste medewerkers en schakelt ongeveer twintig oproepkrachten voor de bezorging. Er wordt gewerkt in opdracht van lokale ondernemers en grote landelijke partijen, zoals CB (Centraal Boekhuis) en Simon Levelt.

Alles over Waterstof is opgericht door Frank Mietes en Erwin Geurts. De doelstelling is het gebruik van waterstof op een laagdrempelige manier te vergroten. Daartoe verzorgt de stichting cursussen en workshops over waterstof en initieert het demonstratieprojecten, zoals de ontwikkeling van een waterstofbarbecue en van onder andere een step, drone en bakfiets op waterstof.