‘Teleurstellend dat de elektrificatie van een opbouw niet wordt gestimuleerd’

De trailermarkt komt goed door de coronacrisis. In de eerst helft van 2021 werden veel nieuwe trailers verkocht en de verwachting is dat het aantal nieuwe registraties dit jaar met 30 procent toeneemt ten opzichte van vorig jaar. “Als branche hebben we niet te klagen”, zegt Tom van Steijn. “De uitdaging zit ’m in de schaarste van materialen, waardoor prijzen en levertijden oplopen. Waar dat heen gaat, is niet te voorspellen.”

Wat is de rol van de sectie RAI CarrosserieNL? 
“Onze taak is eigenlijk heel breed: van het ontwikkelen van keurmerken, voor bijvoorbeeld laadkleppen, autolaadkranen en container afzetsystemen, naar het vertalen van richtlijnen in jip-en-janneketaal. Maar we organiseren ook beurzen en zijn vraagbaak voor technische en juridische vragen. Dat kunnen detailvragen zijn, over waar een lampje moet komen, maar ook veel vragen over Europese wetgeving. Voorheen hadden we te maken met nationale en Europese wetgeving. Als er in Brussel iets bedacht werd, kon iedere lidstaat er zijn eigen interpretatie aan geven. Nu hebben we steeds meer te maken met Europese verordeningen, die op het moment van ondertekenen direct van toepassing zijn voor alle lidstaten. Maten, gewichten en typegoedkeuringen kunnen van de ene op andere dag aangepast worden en op zo’n moment ontstaan er veel onduidelijkheden in de branche. Het wordt fabrikanten niet altijd makkelijk gemaakt, want de eisen worden steeds strenger en er zijn veel grijze gebieden. Wij zijn er voor om een grijs gebied een kleurtje te geven. Daarin werken we uiteraard nauw samen met de RDW en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.”

Welke trends en ontwikkelingen spelen op het gebied van trailers?
“Innovatie gaat momenteel hand in hand met elektrificatie. Als we over dit onderwerp praten wordt in eerste instantie aan het trekkende materieel gedacht, maar vergeet niet dat de opbouw in veel gevallen ook wordt aangedreven door fossiele brandstoffen. Denk maar aan een koelwagen, huisvuilwagen of een betonmixer. Ook hiervan komen er steeds meer dieselloze varianten op de markt, net als dat kranen steeds vaker elektrisch aangedreven zijn. We zien hele mooie innovaties bij fabrikanten die transportondernemers helpen niet alleen brandstof, maar ook CO₂ te besparen. Dat deze innovaties veel geld kosten, behoeft geen betoog. Dat er wel stimuleringsregelingen zijn voor de elektrificatie van een truck, maar niet voor de elektrificatie van een opbouw is teleurstellend. Dat besef moet zowel in Brussel als in Den Haag nog doordringen en daar maken wij ons hard voor.

‘Door de hoge transportkosten van containers uit onder andere China bestaat steeds meer behoefte om lokaal of in ieder geval dichter bij huis te produceren, wat mijns inziens een positieve ontwikkeling is’

Tom van Steijn, sectiemanager RAI CarrosserieNL

Voor het opwekken van energie voor bijvoorbeeld het aandrijven van een koelmachine wordt in toenemende mate gebruikt gemaakt van energieassen, waarbij bij het afremmen de energie opvangen en opgeslagen. Maar het gebruik van zonnepanelen op trailers is ook in opkomst. RAI CarrosserieNL heeft hier een aantal jaren geleden al onderzoek naar gedaan. Toen was het niet erg interessant, maar de ontwikkelingen in elektrificatie gaan zo snel, dat dit nu al heel anders is. Er zijn zelfs zonnepanelen op rol verkrijgbaar, die nagenoeg niets wegen.”

Zijn er naast elektrificatie nog andere ontwikkelingen?
“In de voorgaande jaren is er veel aandacht geweest voor lichtgewicht construeren, waardoor je meer gewicht overhoudt voor de lading. Momenteel zie je, door de toenemende aandacht voor het milieu, ontwikkelingen die invloed hebben op het brandstofverbruik van een voertuig. Een goed voorbeeld hiervan zijn de aerodynamische voorzieningen, waaronder spoilers die openklappen aan de achterzijde van het voertuig of de verlengde aerodynamische cabine van DAF. Het is een feit dat innovaties altijd voorlopen op de wetgeving. En dat houdt in dat wij met het ministerie en de RDW om tafel gaan om hier voor Nederland afspraken over te maken. Dan kan het dus zijn dat Nederland iets toestaat, wat in Duitsland niet mag. En dan heb je wel een probleem als je de grens overgaat.”

We hebben te maken met een enorme groei van e-commerce. Wat zijn daar de gevolgen van? 
“Met de toename het onlinebestellingen neemt ook het aantal ladingdiefstallen toe. Met name hoogwaardige goederen, zoals elektronica, zijn erg diefstalgevoelig. Verladers stellen steeds hogere veiligheidseisen met als gevolg dat de vraag naar trailers verandert. Schuifzeiltrailers worden vaker vervangen door gesloten trailers. Dat is één, maar de groei van e-commerce betekent ook steeds meer lege of halflege vrachtwagens op de weg. Er ligt een enorme uitdaging om met elkaar te kijken hoe dat efficiënter kan. Door dit slim aan te pakken en samen te werken, bijvoorbeeld op het gebied van retourvrachten, kun je niet alleen ontzettend veel CO₂ maar ook kosten besparen. Er moet wat gebeuren, daar is iedereen zich van bewust, maar het ‘ei van Columbus’ is nog niet gevonden.”

Is het inzetten van lzv’s of megatrailers een oplossing om transport efficiënter te maken? 
“Dit is een oplossing die nu al voorhanden is, zeker voor de lange afstand. Het is onvoorstelbaar dat we allemaal door heel Europa achter elkaar aan rijden, terwijl met minder trekkers hetzelfde werk gedaan kan worden. Als RAI CarrosserieNL zijn we ook voorstander van het inzetten van super ecocombi’s. Er zijn proeven gedaan met zo’n trekker met twee opleggers, maar de Super Ecocombi komt helaas nog niet in aanmerking voor een ontheffing op de openbare weg. In Zweden is het wel toegestaan hiermee te rijden. Waarom maken we daar geen Europees initiatief van en moet het per lidstaat bekeken worden? Dat maakt het mijns inziens heel ingewikkeld. Soms zouden we willen dat dingen simpeler en sneller gaan.”

Lading zekeren blijft een belangrijk aandachtspunt. Wat zijn de ontwikkelingen op dit gebied?
“Ook hierover zitten Europese landen niet altijd op één lijn. In het ene land wordt strenger gecontroleerd dan in het andere land. Ook de regels verschillen per land, waardoor het voor internationale transportbedrijven erg moeilijk is om te weten wat de eisen zijn voor het vastzetten van de lading. Ook daar helpen we de branche bij. Een voorbeeld: in België wordt momenteel veel gecontroleerd of rongen, die gebruikt worden voor bijvoorbeeld het vervoeren van boomstammen, aan de normen voldoen. Op vraag vanuit de markt heeft RAI CarrosserieNL, in samenwerking met een aantal carrosseriebouwers, het Keurmerk Rongen ontwikkeld. Hiermee voldoen vervoerders aan de Europese veiligheidseisen en met het bijbehorende certificaat kunnen ze aantonen dat de rongen en rongbussen geschikt zijn voor de lading die ze vervoeren.” 

Wat kunnen we verwachten in de nabije toekomst? 
“Op korte termijn hebben we te maken met een hele grote uitdaging, namelijk de schaarste van materialen. Er is niet alleen een groot tekort aan computerchips, maar ook aan rubber, staal en kunststof. Materiaalprijzen rijzen de pan uit en levertijden lopen op. Door de hoge transportkosten van containers uit onder andere China, bestaat steeds meer behoefte om lokaal of in ieder geval dichter bij huis te produceren, wat mijns inziens een positieve ontwikkeling is. Als we kijken naar de langere termijn, dan ontkomen we niet aan elektrificatie. Het elektrificeren van het voertuigenpark komt wel goed, maar de grootste uitdaging zit ‘m in het op orde krijgen van de laadinfrastructuur.” 

Wat zou u transportbedrijven willen adviseren?
“Door onderling afspraken te maken, voertuigen te delen of retourlading mee te nemen, kunnen we transport gezamenlijk efficiënter maken en het aantal lege kilometers terugdringen. Samenwerken klinkt misschien eng, maar is de enige oplossing. Het wegennet is al vol en wordt alleen maar voller, dus dat er wat moet gebeuren is een ding wat zeker is. Ga niet afwachten, maar pak je rol in het geheel.”