To subsidie or not to subsidie

Subsidie. Ik heb er een soort haat-liefdeverhouding mee. Toen wij – mijn broer en ik – in 2014 met Breytner begonnen, zagen we vooral de uitdaging om wél elektrische trucks op de weg te krijgen, in plaats van het ‘nee dat kan niet’ van toentertijd. We waren ervan overtuigd dat dit moest lukken zonder subsidie, op eigen kracht. Een heel scherp businessmodel zoeken, inzetten op nóg meer efficiëntie in het proces, goed op de kosten letten en kijken waar de sweet spot lag. 

Dat bleek in eerste instantie de combinatie van Nederlands enige zero-emissiezone in Rotterdam te zijn met verladers die ver van de Randstad af zaten. Na de eerste calculaties en simulaties kwamen we een heel eind. De wil was er, evenals een deel van de extra benodigde budgetten, maar toch kregen we de businesscase niet rond. De enorme investeringen voor zero-emissietransport, de huiver voor commitment op de lange termijn en de concurrentie van het te goedkope dieseltransport zorgden ervoor dat het emissievrij transport duurder was.

De zoektocht naar subsidie begon bij de EU. We konden inhaken op project Frevue, dat staat voor Freight Electric Vehicles in Urban Europe. Naderhand volgden er meer subsidieprojecten om door te kunnen groeien. Vanuit ons koploperschap hebben we ook geregeld gesproken met het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat over subsidies die zorgen voor een ingroeimodel. Daardoor ontstaat er geen schokmodel en het voorkomt ‘flessenhals-issues’ net voor 2030, het moment waarop de regelgeving binnenstedelijk begint. Het beloont innovatieve bedrijven die hun nek uitsteken en andere inspireren.

Begin mei opende het ministerie voor het eerst een subsidieregeling genaamd AanZET. De doelstelling is om stappen te zetten naar 2025 en dan 5.000 zero-emissietrucks op de weg te hebben in de grote steden. Met € 13,5 miljoen startbudget werd de regeling drie keer overschreven. Zelfs met een aanvulling hiervan kon helaas 20 procent van de aanvragen niet toegezegd worden. 

Die 20 procent zal niet op de weg komen, verwacht ik. Het gat met conventioneel transport is nog steeds te groot, dus is subsidie voorlopig nog hard nodig. Totaal zijn er 270 emissievrije trucks in Nederland op kenteken gesteld. Het moeten er tienduizenden worden in de komende jaren. Dat zal niet vanzelf gaan. Er moet dus volgend jaar veel meer geld beschikbaar gesteld worden, zodat die 20 procent ondernemers kunnen starten met duurzame logistiek. Dus ‘to subsidie it is’!

Marie-José Baartmans is directeur en mede-eigenaar van Breytner.