Modal shift: ‘Van 100 procent vervoer per truck naar 80 procent vervoer over water’

Meer goederenvervoer (deels) over water of via het spoor in plaats van alleen over de weg: dat is de inzet van de provinciale overheid met modal shift. Want multimodaliteit is goed voor de bereikbaarheid op de weg en het terugdringen van CO₂-uitstoot. Voor containervervoerders kan dit zelfs leiden tot minder wachttijd bij terminals in de Rotterdamse haven.

Met deze ‘new ways’ houdt Babiche van de Loo, regionaal programmamanager bij New Ways Zuid-Holland, zich sinds een jaar bezig in de provincie Zuid-Holland. Zij merkt dat bedrijven zich hier steeds meer voor openstellen. De drive hiervoor is de CO₂-besparing en het inzichtelijk maken hiervan. Haar taak – en die van haar collega’s in andere provincies – is bedrijven in de provincie hiervoor te enthousiasmeren en aan elkaar te koppelen. “Het is niet zo dat wij alle goederenvervoer van de weg af willen halen, maar alleen goederen die eraf kúnnen. Voor goederen die op de weg móéten blijven, zoals in de distributie, creëren wij juist ruimte op de weg door andere goederen over te hevelen naar water en spoor. De modal shift-subsidieregeling is hiervoor een stimulans voor bedrijven.” 

Modal shift met fixed windows

In de Rotterdamse haven haalt de Rotterdam Transport Corridor (RTC), ook wel de Intercity Barge genoemd, jaarlijks 60.000 trucks van de weg. Hiermee wordt ieder jaar 3 ton CO₂ minder uitgestoten. Het is een samenwerking van Danser Group en European Gateway Services (EGS). Een binnenschip, ook wel barge genoemd, verbindt de ECT terminals op de Maasvlakte met terminals en empty depots in de Waalhaven en het Botlekgebied. Verder biedt de RTC ook vaste verbindingen naar RWG en APMT op de Maasvlakte. “Het grote voordeel van de RTC is de vaste ophaal- en aflevermomenten bij de ECT-terminals, de zogeheten fixed windows, waardoor de betrouwbaarheid erg hoog is”, vertelt Van de Loo. “Voor die fixed windows heb je wél volumes nodig.” 

De RTC biedt op dit moment drie afvaarten per week, maar de ambitie is om te groeien naar een verdubbeling van de frequentie, dus wekelijks zes afvaarten. Hiermee stijgt de capaciteit naar 240.000 TEU op jaarbasis. Ook wordt nagedacht over de uitbreiding naar Bergambacht. De RTC laat zien dat het op relatief korte afstand – 40 kilometer – mogelijk is om succesvol vervoer van goederen via de binnenvaart te realiseren. De verbinding is geschikt voor partijen die een betrouwbare en snelle afwikkeling willen op de Maasvlakte-terminals. 

Agility maakt sprong

Paul de Vries, European Ocean Operations Director bij logistiek dienstverlener en expediteur Agility Chemical Logistics, is gebruiker van de RTC. “We kregen enkele jaren geleden de vraag van een klant om het vervoer, dat toen nog per vrachtwagen ging, groener te gaan doen. We liepen er toen tegenaan dat het vervoer per barge in de Rotterdamse haven onbetrouwbaar was. Betrouwbaarheid is cruciaal namelijk. Met de RTC hebben we twee jaar geleden daarmee sprongen gemaakt. We zijn van 100 procent vervoer per truck gegaan naar 80 tot 85 procent vervoer over water. Niet alle terminals zijn namelijk aangesloten op de RTC. Je moet ook weleens flexibel zijn. Met het vervoer per barge blijven de kosten gelijk; wel doet de barge er meestal langer over. Dat vereist planning bij de klant. Dus daarmee moet je wel in gesprek. Voor individuele truckers kan de overstap naar synchromodaal transport lastig zijn, daar moet je met meerdere partijen naar kijken.”

Vervoer via het spoor

Ook zijn er volgens Van de Loo kansen voor wegvervoerders om gebruik te maken van het spoor. “We zijn bezig met een transportbedrijf en meerdere van zijn klanten voor goederenvervoer van Rotterdam naar Polen. Het gaat hier om dubbelbemande vrachtwagens. Als de trailer via het spoor wordt vervoerd, is één chauffeur daar voldoende die de trailer eraf kan rijden. We staan aan de vooravond om dit te gaan proberen en kunnen daardoor nog invloed uitoefenen op de vertrektijd van de trein. Door gezamenlijk hieraan te bouwen kunnen operationele bezwaren vooraf opgelost worden. "

Een ander traject waar New Ways Zuid-Holland aan werkt is de verbinding van Rotterdam naar Spanje, die via Antwerpen loopt. "Op dit moment sluit de trein vanaf Rotterdam naar Antwerpen nog niet goed aan op de verbinding van Antwerpen naar Spanje, waardoor verladers met AD-leveringen – dag één laden en dag vier lossen – te maken hebben", vertelt Van de Loo. "Door een extra trein vanaf Rotterdam te laten vertrekken zou het mogelijk worden om met de trein een AC-levering – dag één laden en dag drie lossen – te realiseren. Om die extra trein in te zetten zijn we op zoek naar extra volume op de verbinding Rotterdam-Antwerpen; dat doe ik samen met Zeeman, CTT en Lineas.”

Werkwijze is niet ingewikkeld

Om gebruik te maken van meerdere modaliteiten is een andere manier van werken én denken nodig, zo geeft Van de Loo aan. “Het is niet ingewikkeld. Er zijn in Nederland veel opstapplaatsen voor de binnenvaart en het spoorvervoer. Een bedrijf hoeft daarvoor niet groot te zijn, maar wél is een andere instelling vereist. In de Rotterdamse haven zou een containervervoerder bijvoorbeeld aan zijn opdrachtgever kunnen vragen de container af te leveren in de Waalhaven in plaats van de Maasvlakte om daarmee wegkilometers te besparen en vertragingskosten te verminderen. In mei starten we met een project om partijen te overtuigen om groente en fruit over te hevelen van de weg naar de binnenvaart met fixed windows. In het verleden is dit al eens eerder gebeurd, maar toen waren fixed windows nog niet zo gebruikelijk als nu. Het gaat er in alle gevallen om de keten efficiënter te maken, de kostprijs van het vervoer te verlagen en de bereikbaarheid op de weg te verbeteren. Maar het is altijd een samenspel tussen vervoerders en verladers. Dus tussen alle ketenpartijen.”