De verplichting is onderdeel van het Mobility Package, een pakket van Europese wet- en regelgeving voor het goederen- en personenvervoer. Vanaf 2 februari wordt de tachograaf ook gebruikt om te controleren wanneer een chauffeur in het buitenland rijdt. Chauffeurs zijn daarom vanaf volgende maand verplicht om bij de grens of de eerst mogelijke stopplaats na de grens de landcode in te voeren. Die invoer kost, inclusief het op- en afrijden van de stopplaats, ongeveer vijf minuten tijd.
Verplichte stop door duizenden vrachtwagens
Dit leidt mogelijk tot chaos en verkeersonveiligheid aan de grenzen, waarschuwt TLN. Op basis van cijfers van Rijkswaterstaat schat TLN dat dagelijks ongeveer 96.000 vrachtwagens de Nederlandse grens passeren. Alleen bij de A67 bij Venlo gaat het al om circa 14.000 vrachtwagens per dag. Als die straks en masse bij de grens of dezelfde rustplaats of tankstation vlak na de grens gaan stoppen, staat het geringe aantal parkeerplaatsen binnen de kortste keren vol, denkt de ondernemersorganisatie.
Vlucht-, in- of uitvoegstrook
TLN verwacht dat veel chauffeurs deze stop zullen gebruiken om iets langer stil te staan, bijvoorbeeld voor hun verplichte pauze. Dan lopen de weinige rustplaatsen nog sneller vol. Als alle chauffeurs zich daadwerkelijk aan de nieuwe regels houden, zullen zij mogelijk ook stil gaan staan op een vluchtstrook, of in- of uitvoegstrook.
Risico op sancties
Wanneer chauffeurs zich niet aan de nieuwe regels houden, kunnen zij in Nederland of andere EU-lidstaten beboet worden en loopt de ondernemer het risico zijn vergunning kwijt te raken. Deze boetes tellen namelijk mee in het Erru-register, een strafpuntenregister voor het weggoederenvervoer. Het is volgens TLN op dit moment nog onduidelijk hoe streng handhavers zullen zijn voor chauffeurs die een volle parkeerplaats uit veiligheidsoverwegingen voorbijrijden en op een later moment de landcode invoeren.
CO2-uitstoot
Naast het oponthoud bij grenzen leidt de verplichte stop tot een grote hoeveelheid extra CO2-uitstoot, stelt TLN. Een vrachtwagen verbruikt ongeveer 1 liter diesel om vanuit stilstand op 80 km/u snelheid te komen en stoot daarmee 3.2 kilogram CO2 uit. In totaal zouden 96.000 vrachtwagens dagelijks onnodig 307.000 kilo extra CO2 uitstoten – evenveel als de jaarlijkse uitstoot van vijftien huishoudens. TLN benadrukt dat dit haaks staat op de duurzaamheidsdoelstellingen van de transportsector, maar ook van de Europese Unie zelf: in 2030 wil de EU 55 procent minder CO2 uitstoten. Let wel: de extra uitstoot geldt niet alleen aan de Nederlandse grenzen, maar doet zich aan alle landsgrenzen binnen de EU voor. Naast de enorme impact op het milieu leidt de verplichte stop tot extra kosten voor vervoerders, zeker als zij veel op het buitenland rijden. Stilstand kost transporteurs immers geld.
Lees ook: Nieuwe tachograaf kan controleren op cabotage- en detacheringsregels
Om dit alles te voorkomen, roept TLN de Europese Commissie op de bepaling te veranderen, zodat chauffeurs bij de eerste geplande of feitelijke stop de landcode kunnen invoeren. En niet direct bij of na de grens. Dat is bovendien duidelijker dan de ‘eerst mogelijke stopplaats’ en is beter te handhaven. Bij de totstandkoming van deze regeling pleitte TLN hier al eerder voor. Verder wijst de ondernemersorganisatie erop dat deze verplichting eind 2025 eindigt. Dan zullen namelijk alle vrachtwagens die internationaal rijden voorzien zijn van een nieuwe tachograaf: de smarttacho 2. Die registreert met behulp van gps automatisch het land waarin de chauffeur rijdt.
