Volgens het onderzoek zullen gedeelde logistieke hubs een belangrijke rol in gaan spelen. Als de uitrol van de hubs moet worden versneld om een logistiek systeem te creëren met een positiever effect op de leefomgeving, dan is er een nationale visie vereist, stelt Topsector Logistiek. Er is namelijk grote behoefte aan een langetermijnvisie op logistiek op nationaal niveau, waar (gedeelde) logistieke hubs een belangrijk onderdeel van zijn. Er moet een klimaat geschapen worden, waarin het delen van assets aantrekkelijker wordt en samenwerken loont. Daarbij geeft een visie met heldere roadmap houvast aan ondernemers die willen investeren in gedeelde logistieke hubs. Tevens geeft dit lokale overheden een stip op de horizon en (financiële) capaciteit om de benodigde facilitering van gedeelde logistieke hubs in gang te zetten. Volgens de Topsector Logistiek kan mogelijk een nieuw Nationaal Programma zorgen voor een heldere visie op lange termijn.
Logistieke hubs
De overheid heeft volgens de Topsector Logistiek grote ambities op het gebied van duurzame stedelijke mobiliteit waarin logistieke hubs een belangrijke rol spelen. Zero-emissiezones zijn vastgelegd in beleid, maar de gevolgen van de uitvoering van het beleid voor de logistiek zijn nog niet duidelijk.
Vanuit de logistieke sector is er grote behoefte aan goede planvorming en een goed beleid rondom duurzame logistiek en logistieke hubs. Op het gebied van logistiek en supplychains heeft de markt veel expertise, terwijl dit aan overheidszijde maar op enkele plekken het geval is, concludeert de Topsector Logistiek. Het stimuleren van kennisdeling, tussen zowel (lokale) overheden als marktpartijen, helpt dan ook de publiek-private samenwerking die nodig is om gezamenlijk stappen te zetten op logistiek vlak. Er zal geïnvesteerd moeten worden in structurele capaciteit en kennis bij lokale overheden, om voldoende ruimte te hebben om logistieke plannen ten uitvoering te brengen.
Vier aandachtspunten
Binnen een eventueel nieuw Nationaal Programma voor gedeelde logistieke hubs ziet de Topsector Logistiek vier aandachtspunten die kunnen worden opgenomen in een actieagenda:
1. Breng (meer)kosten en (meer)opbrengsten van duurzame logistiek en hubs in beeld:
De maatschappelijke kosten van logistiek zijn veelal niet in beeld, laat staan de onevenwichtigheid die de huidige homogene beprijzing van logistiek met zich meebrengt. Daarnaast is niet duidelijk hoe groot het maatschappelijk rendement is, in brede welvaart, als logistieke duurzaamheid en efficiëntie kunnen worden gebundeld. Deze maatschappelijke kosten en opbrengsten van een huidig en toekomstig logistiek systeem moeten scherp in beeld worden gebracht. Door deze kosten en opbrengsten in beeld te brengen en te laten zien bij welke partijen de rekening komt te liggen, kan het voordeel van het delen van assets en het combineren van logistieke stromen in passende voertuigen en hubs aangetoond worden. Dit is de enige manier om stakeholders te overtuigen mee te doen en te investeren.
2. Sturing in regelgeving:
Sturen in regelgeving is nodig om logistiek dienstverleners eerlijk te laten concurreren, bijvoorbeeld het gebied van zero-emissievervoer. Dienstverleners zullen, zolang de businesscase minder positief is, niet snel uit zichzelf investeren als de concurrent dit ook niet doet.
3. Investeer in samenwerking en standaardisatie:
Investeringen in verdere (internationale) standaardisatie van IT-platforms en transportmanagementsystemen zijn nodig om samenwerking tussen logistieke dienstverleners en assets (waaronder gedeelde hubs) te bewerkstelligen. Er moeten nog enkele grote slagen gemaakt worden om tot een efficiënter afhandeling tussen partijen te komen, wat nodig is om (gedeelde) logistieke hubs te laten slagen.
4. Publiek-private samenwerking:
Op het gebied van logistiek en supplychains heeft de markt veel expertise, terwijl dit aan overheidszijde maar op enkele plekken het geval is. Het stimuleren van kennisdeling onderling, tussen zowel (lokale) overheden als marktpartijen, helpt de publiek-private samenwerking die nodig is om gezamenlijk stappen te zetten op logistiek vlak. Stimuleer de kruisbestuiving in kennis en ervaring, maar onderzoek ook de mogelijkheden qua samenwerking op financieel vlak en op het gebied van governance. Er zal door beide kanten immers fors geïnvesteerd moeten worden een duurzamer logistiek systeem van de grond te krijgen.
