Havens zijn belangrijke logistieke knooppunten met grote economische waarde. Ook criminelen proberen hiervan te profiteren door onder andere de smokkel van mensen, drugs en explosieven. Daarom moet werk worden gemaakt van een geavanceerde aanpak zonder dat die de operationele activiteiten van de havens belemmeren of beperken. Vandaar dat een tiental publieke en private partners uit Nederland en België met Europese steun in het project Passant sinds 2018 experimenteren in de havens van Oostende en Moerdijk met innovatieve oplossingen om deze criminaliteitsfenomenen tijdig te ontdekken of onveilige situaties onmogelijk te maken. Onlangs deelden zij de uitkomsten tijdens het onlineseminar 'EU-Passant project'.  

Detectie via dekzeilen

Industrieel textielbedrijf Sioen Industries ontwikkelde tijdens dit project samen met Securitas een ondoordringbaar en slim zeil voor vrachtwagens dat bestand is tegen inklimming en diefstal. De eisen waaraan dit dekzeil moest voldoen, waren behoud van gebruiksgemak en dus flexibiliteit en maximaal te openen. Verder moest het materiaal betrouwbaar zijn ofwel minimale insnijding mogelijk door detectie via sensoren, hoge detectiesnelheid en -gevoeligheid. Ook moest het dekzeil te herstellen zijn, zodat niet bij iedere insnijding het gehele zeil vervangen zou hoeven te worden. Ten slotte moest het zeil koppelbaar zijn aan een track-and-tracemodule én moest het kostenefficiënt geproduceerd kunnen worden. 

Alarm

In 2019 ging de eerste truck in Europa rijden met een eerste proefversie die voor 50 procent beveiligd was. Sinds april 2020 rijden er drie trucks rond met geüpdatete en verschillende proefversies van het dekzeil die voor 100 procent beschermd zijn door middel van connectering, track-and-tracemodule en dataverwerking. De trailers die sinds dit jaar zijn uitgerust met zeilen van de derde generatie kunnen, doordat het zeil is gemaakt van een dunner materiaal, ook via een railsysteem worden geopend. Het gaat hier om dekzeilen die voorzien zijn van een netwerk van staaldraad, detectoren en gprs. De zeilen zijn volledig te openen langs de achterzijde en tot halverwege langs de voorzijde. De zeilen zijn niet doordringbaar. Probeert iemand toch met een mes door het intelligente doek te snijden, dan doen de detectoren in het zeil in een centrale meldkamer een alarm afgaan. Een veiligheidsdienst gaat dan, afhankelijk van wat de gemaakte afspraken zijn met de opdrachtgever en volgens de afgesproken protocollen, meteen naar de betreffende vrachtwagen op het terrein en kan indien nodig de hulp van de politie inroepen. 

Algoritmes

Naast de vrachtwagens met slimme dekzeilen komen er op meerdere plaatsen in de havens slimme camera's. Hiervoor hebben de Technische Universiteit Eindhoven, VINotion en Omines Internetbureau gewerkt aan slimme camerasoftware die op basis van kunstmatige intelligentie en het zogenoemde deep learning in staat moet zijn om objecten te heridentificeren en afwijkingen ten opzichte van 'het normale' te detecteren. De speciale algoritmes die zij hiervoor hebben geschreven maken het mogelijk om beelden te analyseren van mensen of voertuigen, bewegingssnelheid te meten, of kentekens op voertuigen te herkennen. Zo 'leren' de camera´s het verschil tussen bijvoorbeeld een illegale vluchteling en een havenarbeider en kan men op basis van wat de camera's registereren snel nagaan of een logistieke planning overeenstemt met de realiteit. Sinds de start van het project is gewerkt aan de ontwikkeling van de software en het aanleren van de technologie, met de bedoeling de correctheid en efficiëntie zo maximaal mogelijk te krijgen. 

Steun voor Passant

Het tweejarig project Passant (PlAtform for innovative Security Solutions hArbours & Terminals) is gesteund door de Nederlandse Rijksoverheid, de provincie Noord-Brabant, de Belgische provincie West-Vlaanderen en het Europees fonds voor de regionale Ontwikkeling Vlaanderen-Nederland (Interreg). Laatstgenoemde heeft bijna de helft van het totale budget van € 2,7 miljoen ter beschikking gesteld. 

Ook het hekwerk rond het havengebied in Oostende kreeg in oktober 2019 een technologische boost. De geavanceerde hekken- en sluitsystemen, die bestand zijn tegen alle weersomstandigheden, zijn door Betafence Belgium uitgerust met een intelligent detectiesysteem dat kan herkennen wanneer indringers waar precies het hekwerk willen saboteren of erover proberen te klimmen. Wanneer dat gebeurt, wordt eveneens een signaal gegenereerd in een alarmcentrale en kan zo nodig actie worden ondernomen. 

Vermarkten

De afwijkende patronen die door de slimme zeilen, het hekwerk en de camera's worden gedetecteerd, worden uiteindelijk door Securitas en Tein Technologie in een overkoepelend veiligheidssysteem in een centrale meldkamer geïntegreerd. De dienstdoende operators kunnen op deze manier snel zien wat er waar aan de hand is en zo nodig direct actie ondernemen volgens de afspraken die er zijn gemaakt.

Nu het project Passant is afgerond, is het volgens de betrokken partijen zaak dat de markt de uitkomsten van het project verder oppakt. "Er ligt een concreet pakket maatregelen en instrumenten die ook in andere havens, terminals en of bedrijventerreinen kunnen zorgen voor een betere veiligheid."