De transport- en logistieksector laat in 2023 de extremen van de pandemie geleidelijk steeds meer achter zich. De extra vraag in het goederentransport staat met name de eerste helft van dit jaar onder druk. Hierdoor groeit de sector per saldo nog steeds met zo’n 2%. Bedrijven in luchtvracht - die snel reageren op economische verandering - merkten in de loop van vorig jaar als eerste dat de hausse van consumentengoederen voorbij is. Begin 2023 zijn de magazijnen nog steeds stevig gevuld, wat voor een trage start van het jaar in vervoer zorgt. Tegelijkertijd loopt de correctie van het pakketvervoer daarbij na eerdere recordjaren nog door. Al met al zijn logistieke dienstverleners - die de behoefte aan opslag, regie en weerbare toeleveringsketens zien toenemen – er ten opzichte van 2019 (pre-corona) het meest op vooruit gegaan.
Sancties en energiecrisis
Aan de goederenkant blijft de overslag in de grote zeehavens van Rotterdam en Antwerpen na een turbulent jaar onder druk staan. De wereldhandel vlakt in 2023 af en heeft te maken met economische tegenwind en meer protectionisme. De sancties op Rusland – met sinds 5 februari ook de ban op minerale olie zorgen voor het wegvallen van overslag, maar ook voor extra vraag naar LNG en kolen. Bovendien zorgt dit voor grote veranderingen in de handelspatronen en de inzet van schepen en vliegtuigen. De omslag in het Chinese Covid-beleid kan in de loop van 2023 steun geven aan de wereldhandel en zeker ook voor het daaraan sterk verbonden doorvoerland Nederland.
Personeelstekort remt groei, maar steunt ook vervoerstarieven
Ook in het huidige minder gunstige economische klimaat blijft het personeelstekort de grootste belemmering van bedrijven in de transport- en logistieksector en dat is veelzeggend. Terwijl de vraag van opdrachtgevers er veelal nog steeds is, remt het personeelstekort voor bijna de helft van de bedrijven de groei. Ook bij de vele kleine bedrijven in het wegtransport is het personeelstekort groter dan een jaar geleden. Het ziekteverzuim ligt nog steeds één procent hoger dan gemiddeld in de afgelopen 10 jaar, er stromen meer ouderen uit en jongeren zien een carrière in het wegtransport minder zitten. Daarnaast zijn er in Europa nog altijd veel minder Oekraïense chauffeurs actief door de oorlog. In december telde het UWV 13.800 online vacatures voor chauffeurs, 1 op elke 7 werkenden. Arbeidscapaciteit is voor bedrijven steeds vaker het vertrekpunt voor planning. Rico Luman, sectoreconoom bij ING: “Voor steeds meer bedrijven bepaalt het personeel de planning en de grenzen van de vervoerscapaciteit. Iets minder vraag is dan nauwelijks merkbaar en met aanhoudende krapte zijn hogere kosten makkelijker door te berekenen.”
