‘Binnen twintig jaar wordt autonoom rijden op snelwegen toegestaan’

Nico van der Klugt, ‘persman’ en al 32 jaar werkzaam bij Scania, kan zich van dertig jaar geleden herinneren dat begin jaren negentig de Euro-normering begon. “Die is in het leven geroepen om de uitstoot van stikstofoxyden en roetdeeltjes te verlagen en de ‘zure regen’ terug te dringen. Wij introduceerden toen de 3-serie met de Turbo Compound Motor die voldeed aan Euro 1. Robuustheid en kracht waren naast betrouwbaarheid belangrijke factoren die een essentiële rol speelden bij de aankoop van een truck. De 3-serie beschikte toen al over relatief veel koppel om meer trekkracht te leveren. Dat was ons handelsmerk, wat altijd zo gebleven is naast ons servicenetwerk. Nu ligt de focus bij de aanschaf van een vrachtauto meer op het brandstofverbruik en, met de voortdurende aanscherping van de milieu-eisen, de zekerheid of een voertuig over zes of acht jaar nog wel overal kan worden ingezet.”

Brandstofverbruik een derde minder 

Met de Euro-normering hebben vrachtauto’s onder andere roetfilters en AdBlue-systemen gekregen. “Deze zijn in de loop der jaren steeds beter geworden, zeker met de huidige Euro 6-motoren”, vertelt Leroy Paulina. “Het brandstofverbruik is nu veel lager, wat ook scheelt voor de CO₂-uitstoot. De vuistregel is dat elk jaar het brandstofverbruik van een vrachtauto ongeveer 1 procent lager is geworden. Dus nu is het verbruik ten opzichte van dertig jaar geleden een derde minder. Was toen het verbruik ongeveer 1 op 3, nu is het zo’n beetje 1 op 4. Dat scheelt 10 liter op 100 kilometer.” ‘Techneut’ Paulina noemt de 3-serie-cabine “spartaans”, terwijl het model destijds state-of-the-art was. 

Gevolgen digitalisering

“Het huidige chauffeurscomfort en onderhoud zijn niet te vergelijken met dertig jaar geleden”, vervolgt Van der Klugt. “De cabine met stoel en bed bood de chauffeur veel minder comfort, terwijl toen vaker internationaal werd gereden. Ook het geluid in de cabine is niet met elkaar te vergelijken. Je weet niet wat je overkomt als je nu in de 3-serie rijdt. Tegenwoordig kun je in een rijdende truck normaal met elkaar praten en elkaar verstaan. Ook is de aerodynamica geoptimaliseerd. Verder is de rol van de chauffeur sterk veranderd als gevolg van automatisering. Zo waren in het verleden bijvoorbeeld de versnellingsbakken allemaal handgeschakeld. Die zijn nu allemaal automatisch.” 

Ook de digitalisering heeft grote gevolgen gehad voor het onderhoud van de truck. Paulina: “De motor wordt tegenwoordig aangestuurd door computers die aangeven wanneer onderhoud nodig is. Het onderhoud van trucks is dan ook beter dan drie decennia geleden. Eigenlijk ‘praat’ alles in de truck met elkaar. Die ontwikkeling zie je ongeveer vanaf het jaar 2000. In de toekomst zullen vrachtauto’s ook steeds meer met andere trucks en met onder andere verkeerslichten communiceren.” 

Autonoom rijden

In de afgelopen jaren hebben ook diverse veiligheidssystemen in de truck hun intrede gedaan. “De impact van die systemen voor de veiligheid is gigantisch”, stelt Van der Klugt. “De laatste vijf jaar zijn de Adas (advanced driver assistance system, AH) systemen in een stroomversnelling geraakt. Vrachtauto’s worden steeds vaker uitgerust met deze rijtaakondersteunende systemen, die het rijcomfort en veiligheid van vrachtwagens verhogen. Vrachtauto’s rijden nu al bijna vanzelf als gevolg van alle ondersteunende systemen en automatisering. Dit proces zal uiteindelijk leiden tot volledig autonoom rijden, waarbij de rol van de chauffeur verder verandert. Het is technisch al mogelijk dat een vrachtauto elektronisch wordt bestuurd, maar dat is op de openbare weg wettelijk nog niet toegestaan. Ook wat betreft verzekeringen en de inpassing in het verkeer moeten er nog hobbels worden genomen voor autonoom rijden. Maar het zal geen twintig jaar meer duren voordat autonoom rijden met vrachtauto’s op snelwegen wordt toegestaan.”

Toekomst: ACE

“De toekomst wordt voor Scania bepaald door ACE: autonomous, connectivity en electrification”, vervolgt Van der Klugt. “Dit zijn de drie hoofdstromen die in de toekomst belangrijk worden. In feite staan we nu op een kantelpunt met de energietransitie. De hele branche is aan het resetten met zero-emissie als doel. Hoewel diesel de afgelopen jaren veel schoner is geworden door deze te mengen met biodiesel, wordt deze fossiele brandstof langzamerhand vervangen door duurzame brandstoffen als hvo, om de klimaatdoelen te halen. De stadslogistiek zal in de toekomst grotendeels elektrisch gebeuren.” 

Voor het wegvervoer op middellange en lange afstand is het nog afwachten welke kant het opgaat, aldus Van der Klugt. “Dit vervoer zal waarschijnlijk elektrisch of met waterstof worden aangedreven. We verwachten dat de actieradius van een e-truck naar 500 kilometer en hoger gaat tussen 2025 en 2030. In de komende jaren gaan de percentages verschuiven van minder dan 1 procent verkochte geëlektrificeerde vrachtwagens in 2021, 3 procent dit jaar naar 50 procent in 2030. Dat is onze ambitie tenminste. Het elektriciteitsnet moet er dan wel klaar voor zijn. Er gebeurt steeds meer in kortere tijd. Scania is er klaar voor, welke kant het ook opgaat.”