Het is vrijdagmiddag 15 uur, we worden gebeld door een partij die bezig is met een inschrijving op een aanbesteding waarbij ook zero-emissie transport nodig is. Op zich een fijn telefoontje waarin kansen liggen. Na wat doorvragen en toelichten over waar we nu staan in de transitie, vraag ik naar de deadline van de inschrijving. Ik merk dat de beller door de telefoon een blosje op de wangen krijgt: de inschrijving sluit maandag om 10 uur. Dit komt helaas vaker voor dan u denkt beste lezer, evenals de situatie dat de aanbesteding al lang toegewezen is en er aanstaande maandag e-trucks ingezet moeten worden, zonder dat er ooit eerder contact was.
Wat zegt dit over zero-emissie transport of misschien wel transport in het algemeen? Het wordt gezien als sluitstuk in aanbestedingen. Gelukkig kan ik zeggen dat er een stijgende lijn is. Daar waar we zes, zeven jaar geleden alleen uitvragen kregen van gemeentes, zien we nu dat provinciale en nationale aanbestedingen een grote of volledige zero-emissie component kennen.
Gemeenten hebben de kastanjes uit het vuur gehaald. In een periode waarin er nog geen milieuzoneringen of Europese emissienormen waren, hebben gemeenten zoals Rotterdam de eerste pilotprojecten gedraaid. Dit ging met horten en stoten. Soms was er te weinig volume, te lage fictieve korting en vaak was er een uitweg door de laagste prijsinschrijving nog steeds het zwaarst te waarderen, en mochten dieselvoertuigen meedingen vanwege de beperkte beschikbaarheid van e-trucks. In die periode rolde er namelijk nog geen e-truck van de band en moesten we het nog met ombouwtrucks doen. Ook zijn er aanbestedingen gewonnen op zero-emissie transport waarbij er nooit een meter met e-trucks is gereden, want er was geen handhaving op. Je maakt wat mee in zo’n beginfase.
Toch staan we positief tegenover zero-emissie aanbestedingen, zeker in een periode waar nog geen harde regelgeving is. Het is echt een aanjager in de transitie. De overheden slaan twee vliegen in één klap doordat ook meteen het dossier luchtkwaliteit een positieve impuls krijgt.
Ik zou graag drie partijen ongevraagd advies willen geven. Te beginnen de overheid: inmiddels zijn we zo ver dat projecten volledig zero-emissie aanbesteed kunnen worden. Doe dit dan ook. Neem de verbouwing van het Binnenhof: dit vindt volledig zero-emissie plaats. De beschikbaarheid van e-trucks is geen reden meer om hier voorzichtig in te zijn, want die rollen van de band. Wel graag handhaven, want we kunnen slecht tegen sjoemelen, terwijl onze sector er kampioen in is helaas.
Voor de inschrijvende partij: betrek je vervoerder al vanaf het begin. Hiermee vergroot je de kans op een juiste kosteninschatting en beschikbaarheid van materieel. En als laatste het advies voor onze collega-vervoerders: wees proactief naar je klanten en volg de publieke aanbestedingen goed, zodat je bent voorbereid. Zoek elkaar op om kennis en capaciteit te delen. Samenwerking binnen onze sector is geen sinecure, maar ik kan het u aanraden.
Marie-José Baartmans is directeur en mede-eigenaar van BREYTNER
Lees ook: Hozen in een boot met een lek
